شرح تجرید الإعتقاد (کشف المراد)
in Advanced Beliefs
Erstellt von
استاد محمد تقی سبحانی
Über diesen Kurs
دوره «شرح تجرید الاعتقاد» با تدریس استاد محمد تقی سبحانی، یکی از دوره‌های جامع و عمیق در حوزه الهیات و مباحث کلام اسلامی است. استاد، به بررسی مباحث بنیادین توحید، صفات خداوند و اصول علمی مربوط به اثبات وجود و صفات الهی می‌پردازد. این درس با تحلیل دقیق برهان‌های مختلف فلسفی و کلامی، مفاهیم قدرت، علم، اراده، صفات سمعی و بصری، و موضوعات مهمی همچون جبر و اختیار را مورد بررسی قرار می‌دهد و به نقد دیدگاه‌های متفاوت مکاتب کلامی و فلسفی می‌پردازد. شرکت‌کنندگان در این دوره، درک علمی و عمیقی از مباحث اعتقادی شیعه به‌دست می‌آورند که به فهم دقیق‌تر متون کلامی کمک می‌کند.
سر فصل‌ها:
- مقدمات الهیات و تعریف الهیات بمعنی الاخص؛ ورود به مباحث اثبات صانع و صفات الاهی
- برهان حدوث و قدم، برهان امکان و وجوب، و تحلیل قدرت و اختیار در توحید
- اقسام فاعل فلسفی و کلامی، استدلال متکلمین بر اثبات قدرت، نقد و پاسخ به اشکالات فلاسفه
- عمومیت قدرت الاهی و پاسخ به نظریات محدودیت قدرت
- بررسی چهار اصل فلسفی و دیدگاه‌های متکلمان درباره آنها
- اثبات علم خداوند و بررسی برهان‌های کلامی و فلسفی مرتبط
- تحلیل صفت اراده و بررسی دیدگاه‌های مختلف
- بررسی صفات سمع، بصر، تکلم، صدق، بقاء، نفی شریک، نفی مثل و ترکیب
- صفات سلبی همچون ضد، تحیّز، حلول، اتحاد، نفی جهت، نفی حلول حوادث و اثبات استغنا
- مباحث جبر و اختیار، قضا و قدر الاهی، حسن و قبح افعال الاهی، قاعده لطف و نقش خلق و خالق
ویژگی‌های دوره:
- امکان دانلود رایگان صوت جلسات
- پشتیبانی علمی مستمر
- دسترسی به انجمن دوره برای تبادل نظر و پرسش و پاسخ
مخاطبین دوره:
- طلاب و دانشجویان علوم دینی و کلام اسلامی
- پژوهشگران فلسفه و الهیات
- علاقه‌مندان به مباحث کلام اسلام
- مدرسان و اساتید حوزه و دانشگاه
Kommentare (0)
1. امور مقدماتی: مقدمات ورود به درس.
1 Teile
درس 1
10 MB
2. الهیات بمعنی الاخص: الهیات بمعنی الاخص
1 Teile
درس 2
10 MB
3. تبیین برهان حدوث و قدم و مقایسه آن با برهان امکان و وجوب: الهیات بمعنی الاخص- براهین اثبات صانع- برهان امکان و وجوب و برهان حدوث و قدم
1 Teile
درس 3
10 MB
4. معنای صحیح "انما یتمشی بالطریقه الاولی" و آغاز مبحث قدرت: توحید بالمعنی الاخص- اثبات صانع تعالی - صفات صانع تعالی- قدرت و اختیار
1 Teile
درس 4
10 MB
5. معنای قدرت در کشاکش میان فلاسفه و متکلمین: اثبات صانع- صفات صانع- قدرت و اختیار- قدرت در اندیشه متکلمین و فلاسفه
1 Teile
درس 5
10 MB
6. اقسام فاعل فلسفی و کلامی و استدلال متکلمین بر اثبات صفت قدرت: اثبات صانع- صفات صانع- قدرت و اختیار- قدرت در اندیشه متکلمین و فلاسفه- استدلال متکلمین بر اثبات قدرت صانع تعالی
1 Teile
درس 6
10 MB
7. اشکالات فلاسفه بر استدلال متکلمین در اثبات صفت قدرت صانع تعالی و پاسخ متکلمین: استدلال متکلمین بر اثبات قدرت صانع تعالی- اشکالات فلاسفه بر استدلال متکلمین در اثبات قدرت و پاسخ متکلمین
1 Teile
درس 7
10 MB
8. عمومیت قدرت الاهی و تبیین نظر مخالفان: - اشکالات فلاسفه بر استدلال متکلمین در اثبات قدرت و پاسخ متکلمین-عمومیت قدرت الاهی و نظرات مکاتب مختلف
1 Teile
درس 8
10 MB
9. پاسخ به طرفداران محدودیت قدرت: اشکالات فلاسفه بر استدلال متکلمین در اثبات قدرت و پاسخ متکلمین-عمومیت قدرت الاهی و نظرات مکاتب مختلف- پاسخ به شبهات طرفداران محدودیت قدرت
1 Teile
درس 9
10 MB
10. چهار اصل فلسفی و دیدگاه متکلمین به آنها: اثبات صانع- عمومیت قدرت الاهی و نظرات مکاتب مختلف- پاسخ به شبهات طرفداران محدودیت قدرت- چهار اصل فلسفی (امکان و وجوب، معنای امکان، مناط احتیاج، علت تامه) و نظرات متکلمان قدیم و خواجه نسبت به اصول مذکور
1 Teile
درس 10
10 MB
11. صفت علم و براهین اثبات آن: استدلال های کلامی و فلسفی در اثبات علم خداوند- توضیح برهان إحکام و إتقان صنع- تبیین معنای تجرد- برهان تجرد در کشاکش نفی و اثبات
1 Teile
درس 11
10 MB
12. برهان تجرد بر اساس مبانی کلامی و تبیین برهان استناد: منشأ یابی اختلاف حکما و متکلمین در برهان تجرد- تبیین برهان تجرد بر اساس مبانی کلامی- تبیین برهان استناد در اثبات علم الاهی- مقایسه میان سه برهان (إتقان صنع- تجرد- استناد) از لحاظ عموم و خصوص بودن.
1 Teile
درس 12
10 MB
13. اشکالات وابسته به علم الاهی و پاسخ آنها: تببین مختصر سه اشکال به علم الاهی - اشکال نخست: عدم امکان علم الاهی به ذات خویش- پاسخ به اشکال نخست- اشکال دوم: تکثر و ترکب در ذات الاهی، لازمه مسئله علم- پاسخ به اشکال دوم.
1 Teile
درس 13
10 MB
14. ادامه بررسی و نقد اشکالات مربوط به حوزه علم الاهی: تبیین قسمت نهایی پاسخ اشکال دوم- تبیین اشکال سوم و پاسخ بدان- چیستی علم و قدرت از نظر استاد- تبیین اشکال چهارم- توضیح خواستگاه این اشکال- پاسخ اشکال چهارم
1 Teile
درس 14
10 MB
15. صفت اراده: استدلال اثبات اراده- محل اتفاق و اختلاف مکاتب مختلف- تبیین آراء مختلف (اشاعره، معتزله بصره، معتزله بغداد و متکلمان) در بحث اراده- بیان برخی از اشکالات نظرات
1 Teile
درس 15
10 MB
16. ماهیت شناسی اراده از نظر فلاسفه- متکلمین و روایات: توضیح نظر مختار خواجه و علامه در ماهیت اراده- مقایسه نظر فلاسفه و نظر ابوالحسین بصری- اشکال نظر ابوالحسین بصری- ماهیت اراده از نظر روایات و مرحوم کلینی.
1 Teile
درس 16
10 MB
17. صفت سمع، بصر و تکلم در مورد خداوند: - دیدگاه عدلیه در سمع و بصر- صفت تکلم الاهی- نقطه اتفاق و اختلاف در میان نحله های اسلامی- نظر فلاسفه در چیستی صفت کلام- نظر اشاعره در صفت کلام- نظر عدلیه در صفت کلام الاهی
1 Teile
درس 17
10 MB
18. صفت صدق، بقاء و نفی الشریک: استدلال بر اثبات صفت صدق- استدلال بر اثبات صفت بقاء- نقد نظریه اشاعره در صفت بقاء- استدلال عقلی بر نفی شریک
1 Teile
درس 18
10 MB
19. نفی مثل و نفی ترکیب: استدلال مخالفین نفی مثل- تبیین عقیده طرفداران مثلیت- نظر فلاسفه در مسئله مثلیت و توضیح استدلال این گروه- نظر مختار در نفی مثلیت- توضیح ترکیب خارجی و عقلی- معانی نفی ترکیب- استدلال بر نفی ترکیب- سخن اشاعره در نفی ترکیب-
1 Teile
درس 19
10 MB
20. صفات سلبی ضد، تحیّز، حلول و اتحاد: نقطه اختلاف فلاسفه و متکلمین در مبحث تحیز- معنای حلول- قائلین به حلول خداوند- استدلال بر نفی حلول- قائلین به اتحاد خداوند - علت نفی اتحاد از خداوند متعال
1 Teile
درس 20
10 MB
21. صفات سلبی الم و لذت نقطه اختلاف فلاسفه و متکلمین در مورد لذت الاهی- ماهیت شناسی ملایمت و منافرت از دیدگاه فلاسفه- تبیین دیدگاه توقیفی بودن اسماء و صفات الاهی- نفی زیادت صفات بر ذات الاهی و دیدگاه های مکاتب اسلامی
1 Teile
درس 21
10 MB
22. نفی جهت، حلول حوادث و اثبات استغناء در باب خداوند متعال: ماهیت شناسی جهت- دیدگاه کرامیه در جهت- پاسخ به کرامیه و اهل تجسیم در جهت دار بودن خداوند متعال- نفی جهت از خداوند متعال- سه استدلال در نفی حلول حوادث در خداوند متعال- سه دلیل در اثبات صفت استغنا
1 Teile
درس 22
10 MB
23. نفی رؤیت الاهی: استدلال در نفی رؤیت خداوند متعال - تبیین دیدگاه نحله های مختلف در مسئله رؤیت خداوند - استدلالات طرفداران رؤیت پروردگار و پاسخ به آن ها
1 Teile
درس 23
10 MB
24. استدلال اشاعره در مسئله رؤیت خداوند و پاسخ‌های مربوط به این استدلال: استدلال عدلیه در مسئله رؤیت پروردگار- استدلال عدلیه در مسئله رؤیت پروردگار (دلیل الوجود)- اختلاف در میان اشاعره در دلیل الوجود- 9 ردیه بر استدلال اشاعره
1 Teile
درس 24
10 MB
25. تتمه صفات الاهی: - صفت تام بودن و فوق التمام بودن- معنای حق و وجود این صفت در خداوند متعال- معنای خیر در اندیشه فلاسفه و متکلمین- صفات حکمت، تجبر، قهر و قیومیت در باب خداوند متعال- ترادف در اسماء الاهی
1 Teile
درس 25
10 MB
26. حسن و قبح: - تعریف حسن و قبح از نگاه علمای فقه، اخلاق و متکلمین - ملاک تشخیص حسن و قبح و انظار متفکران اسلامی- نظر عدلیه و اشاعره در باب حسن و قبح.
1 Teile
درس 26
10 MB
27. ادله عقلی یا شرعی بودن حسن و قبح: ادله اشاعره مبنی بر شرعی بودن حسن و قبح (تفاوت بین گذاره های بدیهی کاشف از عقلی نبودن حسن وقبح است، مشکل پیدا نمودن قول به عقلی بودن حسن و قبح در برخی از گذاره های حسن وقبح)- پاسخ به استدلال اشاعره
1 Teile
درس 27
10 MB
28. تتمه دلایل اشاعره: - تمایز بین حسن و قبح عقلی و حسن و قبح ذاتی و اهم بودن اثبات عقلی بودن حسن و قبح - قدرت خداوند بر انجام فعل قبیح و عدم ارتکاب قبیح از نظر عدلیه
1 Teile
درس 28
10 MB
29. قدرت خداوند بر انجام قبیح و عدم ارتکاب قبیح توسط خداوند متعال: آیا خداوند قدرت بر انجام قبیح را دارد؟ نظر فلاسفه در قدرت خداوند بر قبائح- استدلال بر عدم ارتکاب قبیح توسط خداوند و فروگذار نکردن در انجام افعال حسن- تاریخ شناسی اصطلاح داعی
1 Teile
درس 29
10 MB
30. غرضمندی افعال الاهی و اراده افعال قبیح مخلوقات از سوی خداوند متعال: - پاسخ به اشاعره- نظریه فلاسفه در غرضمندی فعل الاهی- اراده افعال قبیح مخلوقات از سوی خداوند متعال و دیدگاه نحله های فکری اسلامی
1 Teile
درس 30
10 MB
31. ادامه اراده خداوند نسبت به افعال بندگان و مسئله نقش خالق و مخلوق در افعال صورت گرفته از سوی مخلوقین: مسئله نقش خلق و خالق در افعال صورت گرفته از سوی مخلوقین- نظر اهل حدیث، معتزله و اشاعره- تبیین نظریه کسب و بیان های مختلف در این نظریه
1 Teile
درس 31
10 MB
32. جبر و اختیار: تبیین دیدگاه های مختلف در حوزه جبر و اختیار (عدلیه، اشاعره و فلاسفه)- دلیل نخست اشاعره مبنی بر عدم اختیار در انسان- پاسخ به اشاعره- همسو انگاری نظریه داعی و نظریه اشاعره در مسئله جبر و پاسخ آن
1 Teile
درس 32
10 MB
33. استدلال اشاعره بر اثبات جبر در مخلوقین: - پاسخ بر استدلال اشاعره (اراده خداوند بر اراده عبد مقدم می شود و در این موارد تزاحم وجود ندارد.)
1 Teile
درس 33
10 MB
34. ادامه ادله اشاعره بر نفی اختیار. شکر گذاری بابت ایمان و طاعات بی معنا می گردد. پاسخ: شکر گذاری برای مقدمات ایمان است نه اصل ایمان
1 Teile
درس 34
10 MB
35. ادله نقلی اشاعره و پاسخ بدان: آیات دال بر جبر (میان آیات دسته اول و دسته دوم تعارض مستقر نبوده و قابل جمع می باشد. زمانی که بتوان میان آیات جمع نمود، به تأویل و ترجیح نیاز نیست.)
1 Teile
درس 35
10 MB
36. فعل متولد: معنای فعل متولد- تقسیم فعل به فعل مباشر، متولد و مخترع- مسئله انتساب و عدم انتساب فعل متولد به انسان و اقوال در این زمینه- دلیل بر انتساب فعل متولد به انسان- تبیین اشکالات مخالفین انتساب فعل متولد به فاعل و پاسخ آن.
1 Teile
درس 36
10 MB
37. قضا و قدر: نظر اشاعره، عدلیه، فلاسفه و اهل بیت علیهم السلام در مورد قضا و قدر الاهی- مقایسه حدیث مذکور در کتاب با نظر خواجه و علامه در قضا و قدر- چهار احتما در وجه تسمیه اهل جبر و قدریه به مجوس امت
1 Teile
درس 37
10 MB
38. هدایت و ضلالت و تعذیب اطفال: - استدلال های مجوزین تعذیب اطفال ( آیه قرآن، بردگی اطفال کفار حربی، تبعیت اطفال از پدران در برخی از احکام شرعی مثل دفن، ارث و ازدواج) پاسخ مرحوم علامه به ادله مجوزین.
1 Teile
درس 38
10 MB
39. حسن تکلیف: معنای تکلیف، نظر گروه های مختلف در حسن تکلیف- براهمه: قائل به عدم حسن تکلیف - سایر گروه ها: اصل حسن تکلیف مقبول است.- محل اختلاف در حسن تکلیف: وجه حَسَن بودن تکلیف مورد اختلاف گروه های مختلف- تبیین عقلی مصحلت داشتن تکلیف.
1 Teile
درس 39
10 MB
40. وجوب یا عدم وجوب تکلیف: وجوب وضع تکلیف از نظر عدلیه - استدلال عدلیه بر وجوب وضع تکلیف - عدم وجوب وضع تکلیف از نظر اشاعره - اشکالات اشاعره بر استدلال عدلیه و پاسخ به آن - اشکال بر استدلال اشاعره - نظر فلاسفه در وجه حسن تکلیف و اشکال آن
1 Teile
درس 40
10 MB
41. شرائط تکلیف: عدم تکلیف از جانب خداوند متعال مساوی با صدور فعل قبیح از جانب پروردگار است- شرائطی که به اصل تکلیف بازمی گردد- شرائطی که به مکلِّف (شارع) مربوط می شود- شرائطی که مکلَّف باید دارا باشد.
1 Teile
درس 41
10 MB
42. منقطع بودن تکلیف و مکلف بودن کفار: علت تأخیر بیان شرائط تکلیف از مباحث دیگر- تکلیف باید در مرحله ای به پایان رسد- مکلف بودن کافر و دلیل آن - در معرض منافع قرار گرفتن کافر با وجود تکلیف- اشکالات بر مکلف بودن کافر و پاسخ اشکالات
1 Teile
درس 42
10 MB
43. قاعده لطف: پیشینه تاریخی قاعده لطف- تعریف قاعده لطف- شروط قاعده لطف- اقسام لطف (لطف مقرب و لطف محصل)- عدم لطف بودن اصل تکلیف و علت آن- استدلال عدلیه بر وجوب لطف- مصادیق لطف
1 Teile
درس 43
10 MB
44. اشکالات اشاعره بر وجوب لطف و پاسخ بدان‌ها: چهار اشکال اشاعره بر وجوب لطف- پاسخ به اشکالات اشاعره- دلیل قرآنی بر وجوب لطف- اشکال اشاعره بر استدلال قرآنی عدلیه- پاسخ عدلیه بر اشاعره
1 Teile
درس 44
10 MB
45. احکام لطف: احکام و شروط لطف (پنج شرط لطف)- وجود مناسبت میان لطف و ملطوف فیه- نرسیدن به حد الجاء- علم مکلف به لطف- واجب شدن لطف- وجود تخییر در الطاف- خالی بودن وجه قبح از لطف
1 Teile
درس 45
10 MB
46. مسأله شرور: نکات پایانی و جمع بندی قاعده لطف - اختلاف فِرَق در حسن و قبح آلام- استدلال قائلین به حسن آلام- تبیین موارد ألم ابتدایی و حسن بودن آن ها- وجود نفع در آلام، شرط لازم است اما شرط کافی نیست.
1 Teile
درس 46
10 MB
47. شروط آلام ابتدای (صورت دوم و سوم): عقاب، مقابل آلام محسوب می شود- لزوم وجود لطف و عوض برای حسن شدن آلام- اولیت صدور نعمت و لذت بر آلام در تزاحم میان آن دو- داوری میان دو اندیشه خواجه و ابوهاشم در اولیت صدور نعمت بر آلام- عدم اختیار متألم در پذیرش ألم
1 Teile
درس 47
10 MB
48. مسأله عوض: نکات پایانی مسأله ألم- معنای عوض - مصادیق شرور که نیازمند عوض هستند (انزال آلام، تفویت منافع، انزال غموم، امر یا اباحه در ایجاد ضرر بر دیگری، تمکین فاعل غیر مختار بر ایجاد ضرر برای دیگری)
1 Teile
درس 48
10 MB
49. آخرین مورد از موارد لزوم عوض + مسأله انتصاف: - تفاوت در مورد اخیر (فاعل غیر مختار و مواردی که فاعل مختار وجود دارد)- مسأله انتصاف- تفاوت انتصاف و عوض- انظار و استدلال در وجه وجوب انتصاف
1 Teile
درس 49
10 MB
50. لزوم امکان جبران خسارت در ظالم + ویژگی‌های عوض: ظالم باید تمکن از پرداخت عوض داشته باشد- - بیان رأی مصنف- استدلال مصنف در امکان انقطاع عوض- استدلال های ابوعلی در لزوم دوام عوض- پاسخ مصنف به استدلال های ابوعلی جبائی
1 Teile
درس 50
10 MB
51. احکام و ویژگی‌های عوض: - مخالفت شارح با مصنف در این مسئله- حکم پنجم: لزوم اضعاف مضاعف در عوضی که خداوند می دهد، برخلاف عوضی که بر عهده انسان است
1 Teile
درس 51
10 MB
52. مصادیق عوض: آجال یکی از مصادیق عوض است- انظار مختلف در تعدد یا وحدت أجل- أجل مصداق لطف برای دیگری است- تبیین نظر قرآن و روایات در مورد تعدد أجل و نقد نظر خواجه در این حوزه
1 Teile
درس 52
10 MB
0
0 Bewertungen
