شرح اصول کافی قسمت سوم

گزیده درس دوصد و یک
در این درس به روایت سوم باب «في شأن إنّا أنزلناه في ليلة القدر و تفسيرها» پرداخته می‌شود. این حدیث راجع به تفاوت حکم خدا و حکم طاغ

گزیده درس دوصد و دو
بحث همچنان راجع به شأن نزول سوره «قدر»، تفسیر و ارتباط آن با امامت و علم امامان معصوم (ع) است. استاد در این درس به حدیث ششم می‌پرد

گزیده درس دوصد و سه
در درس قبلی، قسمت بیشتری از حدیث هفتم باب «في شأن إنّا أنزلناه في ليلة القدر و تفسيرها» ترجمه و تبیین شد و در این درس ابتدا به بخش

گزیده درس دوصد و چهار
بحث درباره‌ی حدیث هشتم از تفسیر سوره قدر است و بخشی از این حدیث در درس قبل مورد بررسی قرار گرفت. بحث به اینجا رسید که مردی خدمت

گزیده درس دوصد و پنج
بحث درباره‌ی احادیث باب «فِی أَنَّ الأئمَّة (ع) یَزدادُونَ فِی لَیلَة الجُمُعة» است. منظور از طرح این باب این است که علوم ائمه (ع

گزیده درس دوصد و شش
موضوع بحث را بررسی روایات باب «نادرُ فیه ذِکرُ الغَیب» تشکیل می‌دهد. این باب، پایان‌بخش جزء اول کتاب اصول کافی است و جزء دوم از با

گزیده درس دوصد و هفت
دو روایت از روایات چهارگانه باب «نادرُ فیه ذِکرُ الغَیب» بررسی شد که اولی راجع به چگونگی انتقال علم الهی به پیامبر اسلام و محتوای

گزیده درس دوصد و هشت
بحث در بررسی روایات باب «أَنّ الأئمة (ع) یَعلَمون مَتی یَموتون وأنَهم لایموتون إلا بِاختیار مِنهم» است. منظور از طرح این باب است

گزیده درس دوصد و نُه
بحث همچنان در بررسی روایات باب «أَنّ الأئمة (ع) یَعلَمون مَتی یَموتون وأنَهم لایموتون إلا بِاختیار مِنهم» است که چهار روایت این ب

گزیده درس دوصد و ده
بحث در این بود که امامان معصوم (ع) گذشته و حال و آینده و در واقع همه چیز را می‌دانند و هیچ چیزی برای آنها مخفی و پنهان نیست. در در

گزیده درس دوصد و یازده
بحث هم‌چنان در باب «أن الأئمة (ع) يعلمون علم ما كان و ما يكون و أنه لا يخفى عليهم الشي‏ء صلوات الله عليهم» است و تا هنوز چهار ر

گزیده درس دوصد و دوازده
موضوع بحث را بررسی روایات باب «أنّ الائمة (ع) لَو سُتِرَ علیهم لاَخبَرُوا کُلَّ امرِیءٍ بِما لَهُ و عَلَیهِ» تشکیل می‌دهد. در

گزیده درس دوصد و سیزده
بحث درباره‌ای تفویض امور الهی به پیامبر اسلام (ص) و اهل‌بیت (ع) است و استاد این مسئله را با مثال‌های مختلف توضیح می‌دهد. در درس

گزیده درس دوصد و چهارده
بحث همچنان در مورد بررسی روایات باب «التَفوِیض اِلی رَسُولِ الله (ص) وَ اِلی الاَئِمّةِ (ع) فِی اَمرِ الدّین» است و تا هنوز سه

گزیده درس دوصد و پانزده
در تداوم دروس پیشین، بحث درباره‌ی باب «التَفوِیض اِلی رَسُولِ الله (ص) وَ اِلی الاَئِمّةِ (ع) فِی اَمرِ الدّین» است و تا هنوز

گزیده درس دوصد و شانزده
موضوع بحث را بررسی روایات باب «في أنّ الأئمة بمن يشبهون ممن مضى و كراهية القول فيهم بالنبوة» تشکیل می‌دهد که مرحوم کلینی هفت ر

گزیده درس دوصد و هفده
بحث راجع به روایات باب «أنّ الائمة علیهم السلام مُحَدَّثون مُفَهَّمُون» است که در این باب مرحوم کلینی پنج حدیث جمع کرده است. فرق

گزیده درس دوصد و هجده
بحث در روایات باب «فِیه ذِکرُ الاَروَاح الَّتِی فِی الائمّة (ع)» است. در این باب نیروهای معنوی و روحی ائمه (ع) مورد توجه قرار گر

گزیده درس دوصد و نوزده
موضوع بحث را روایات باب «الرُّوح الَّتی یُسَدِّدُ اللهُ بِهَا الاَئِمّة علیهم السلام» تشکیل می‌دهد. این باب در مورد روح و نیروی

گزیده درس دوصد و بیست
بحث درباره‌ی روایات باب «وقت ما يعلم الإمام جميع علم الإمام الذي كان قبله (ع)» است. این باب در مورد وقت و زمانی بحث می‌کند که ام

گزیده درس دوصد و بیست و یک
بحث در این بود که امامت یک امر الهی است و باید به اهل‌اش سپرده شود و اطاعت از امام معصوم همانند اطاعت از خدا و پیامبر واجب

گزیده درس دوصد و بیست و دو
موضوع بحث را روایات باب «أنّ الائمّة (ع) لَم یَفعَلوا شَیئاً وَ لایَفعَلُون الّا بِعَهدٍ مِنَ الله عزوجل وَ اَمرٍ مِنهُ لای

گزیده درس دوصد و بیست و سه
بحث درباره‌ی بررسی روایات باب ««أنّ الائمّة (ع) لَم یَفعَلوا شَیئاً وَ لایَفعَلُون الّا بِعَهدٍ مِنَ الله عزوجل وَ اَمرٍ مِ

گزیده درس دوصد و بیست و چهار
بحث همچنان در روایات باب «أنّ الائمّة (ع) لَم یَفعَلوا شَیئاً وَ لایَفعَلُون الّا بِعَهدٍ مِنَ الله ...» است. بحث در این

گزیده درس دوصد و بیست و پنج
بحث در روایات باب علامات و براهینی است که امام برحق را تعیین می‌کند. در درس قبلی سه حدیث این باب بررسی گردید و استاد این د

بحث درباره‌ای خطبه هفتم است و استاد درس را از این عبارت ادامه می‌دهد: «الَّذِی بَطَنَ مِنْ خَفِیَّاتِ الْأُمُورِ وَ ظَهَرَ فِی الْعُقُولِ بِمَا یُرَى

گزیده درس صد و بیست و هفت
موضوع بحث را همچنان خطبه هفتم باب کلیات توحید تشکیل می‌شود که بخشی از آن در دو درس گذشته مورد بررسی قرار گرفت. آغاز این درس

گزیده درس صد و بیست و هشت
در درس گذشته بررسی خطبه‌های باب کلیات توحید به پایان رسید و از این درس استاد به ترجمه و تبیین روایات باب «النوادر» می‌پردازد

گزیده درس صد و بیست و نُه
پنج روایت از باب «نوادر» در درس قبلی بررسی گردید و استاد در این درس به ترجمه و تبیین حدیث ششم این باب می‌پردازد. این حدیث که

گزیده درس صد و سی
موضوع درس را همچنان حدیث ششم باب «نوادر» تشکیل می‌دهد و استاد درس را از این عبارت شروع می‌کند: «وَ هَكَذَا الرِّضَا وَ الْغَضَبُ وَ

گزیده درس صد و سی و یک
در درس قبلی مباحث مربوط به روایات باب «نوادر» به پایان رسید و استاد میلانی از این درس به ترجمه و تبیین احادیث باب «البداء» می‌پ

گزیده درس صد و سی و دو
در درس قبلی، پنج حدیث از احادیث باب «بداء» مورد بررسی قرار گرفت و استاد از این درس به سراغ ترجمه و تبیین احادیث ششم به بعد می‌ر

گزیده درس صد و سی و سه
تا کنون ده روایت از روایات باب «بداء» مورد بررسی قرار گرفته است و استاد از این درس به ترجمه و تبیین روایات یازدهم تا پانزدهم می

گزیده درس صد و سی و چهار
بحث همچنان در «باب البداء» است و پانزده روایت این باب در درس‌های گذشته بررسی شد، و استاد در این درس به ترجمه و تبیین حدیث شان

گزیده درس صد و سی و پنج
در درس گذشته بررسی روایات مربوط به باب «بداء» به پایان رسید و از این درس استاد به بررسی روایات باب «فی أنّه لایکون شیءٌ فی الس

گزیده درس دوصد و سی و پنج
بحث درباره‌‌ی روایات باب «الإشارة و النّص علی الحسن بن علی علیهما السلام» است و مرحوم کلینی در این باب، هفت حدیث جمع‌آوری کر

گزیده درس دوصد و سی و شش
بحث راجع به روایات باب «الإشارة و النّص علی الحسن بن علی علیهما السلام» است و اشاره شد که مرحوم کلینی در این باب، هفت حدیث جم

گزیده درس دوصد و سی و هشت
بحث در روایت دوّم باب « الإشارة و النّص علی الحسین بن علی علیهما السلام) است که قسمتی از این روایت در درس قبلی بررسی گردید.

گزیده درس دوصد و سی و نُه
بحث هم‌چنان در رابطه با روایت سوم باب «الإشارة و النّص علی الحسین بن علی علیهما السلام» است و استاد بخشی از این روایت را در

گزیده درس دوصد و چهل
بحث در روایات باب «الإشارة و النص على أبي جعفر (ع)» است. در این باب مرحوم کلینی، چهار حدیث جمع‌آوری کرده است که اوّلین آن از امام

گزیده درس دوصد و چهل و یک
بحث درباره‌ی روایات باب «الإشارة و النص على أبي عبدالله جعفر بن محمد الصادق صلوات الله عليهما» است که مرحوم کلینی در این باب

گزیده درس دوصد و چهل و دو
استاد درس را با بررسی حدیث هفتم باب «الإشارة و النص على أبي الحسن موسى (ع)» آغاز می‌کند که در درس قبلی شش روایت این باب مورد

گزیده درس دوصد و چهل و سه
استاد بحث را با بررسی حدیث چهاردهم باب «الإشارة و النص على أبي الحسن موسى (ع)» شروع می‌کند. مفاد این حدیث را سیاست خلفای عبا

گزیده درس درس دوصد و چهل و چهار
استاد در جریان درس قبلی وارد باب «الإشارة و النص على أبي‌الحسن الرضا (ع)» شد و هفت حدیث این باب را در همان درس بررسی ن

گزیده درس دوصد و چهل و پنج
بحث در رابطه با روایت چهاردهم باب «الإشارة و النص على أبي‌الحسن الرضا (ع)» است و در درس قبلی قسمتی از این حدیث ترجمه و تبیی

گزیده درس دوصد و چهل و شش
بحث همچنان در حدیث چهاردهم باب «الإشارة و النص على أبي‌الحسن الرضا (ع)» است. سخن در باب نصوص امامت امام رضا (ع) به اینجا رسی

گزیده درس دوصد و چهل و هفت
در دروس قبلی اشاره شد که روایت چهاردهم باب «الإشارة و النص على أبي‌الحسن الرضا (ع)» یک روایت مفصل است که در آن یزید بن سلیط

گزیده درس دوصد و چهل و هشت
بحث راجع به حدیث پانزدهم باب «الإشارة و النص على أبي‌الحسن الرضا (ع)» است. این حدیث مربوط به وصایای مکتوب امام کاظم (ع) در

گزیده درس دوصد و چهل و نُه
بحث همچنان راجع به حدیث پانزدهم است که در دو درس قبلی قسمت‌هایی از آن ترجمه و تبیین گردید. گفت شد که این نص در ارتباط با وص

گزیده درس دوصد و پنجاه
بحت درباره‌ی روایت شانزدهم باب «الإشارة و النص على أبي‌الحسن الرضا (ع)» است که این روایت همانند دو روایت قبلی طولانی نیست و در

گزیده درس دوصد و پنجاه و یک
بحث درباره‌ی روایات باب «الإشارة و النص على أبي‌ جعفر الثانی (ع)» است و استاد درس را از روایت نهم این باب شروع می‌کند. گرچ

گزیده درس دوصد و پنجاه و دو
بحث راجع به روایات باب «الإشارة و النص على أبي الحسن الثالث (ع)» است که مرحوم کلینی در این باب، سه روایت گردآوری نموده است

گزیده درس دوصد و پنجاه و سه
بحث در باب «الإشارة و النص على أبي الحسن الثالث (ع)» است و تا هنوز استاد دو حدیث این باب را ترجمه و تبیین نموده است. در ای

گزیده درس دوصد و پنجاه و چهار
بحث راجع به روایات باب «الإشارة و النص على أبي محمد (ع)» است و در درس قبلی، هفت روایت این باب بررسی شد. استاد این درس را

گزیده درس دوصد و پنجاه و پنج
بحث درباره‌ی روایات باب «الإشارة و النص إلى صاحب الدار (ع)» است که مرحوم کلینی در این باب، شش حدیث جمع‌آوری نموده است. اس

گزیده درس دوصد و پنجاه و شش
بحث در مورد کسانی است که خدمت امام زمان (ع) مشرف شده‌اند و این مسئله در روایات باب «في تسمية من رآه (ع)» انعکاس یافته است.

گزیده درس دوصد و پنجاه و هفت
بحث در باب «فی النهی عن الإسم» است و مرحوم کلینی در این باب، چهار روایت گردآوری کرده است. در واقع، در این باب روایاتی جمع

گزیده درس دوصد و پنجاه و هشت
بحث در حدیث دوّم باب «نادر فی حال الغیبة» است. در درس گذشته بحث به اینجا رسید امام (ع) فرمود: عبادتی که در زمان غیبت، تقی

گزیده درس دوصد و پنجاه و نُه
بحث در بررسی روایات باب «فی الغیبة» است و مرحوم کلینی در این باب در حدود سی حدیث جمع‌آوری کرده است. این روایات به دوران غ

گزیده درس دوصد و شصت
سه حدیث از احادیث باب «فی الغیبة» در درس قبلی بررسی گردید و استاد این درس را با ترجمه و تبیین حدیث چهارم این باب آغاز می‌کند. روا

گزیده درس دوصد و شصت و یک
بحث همچنان در باب «فی الغیبة» است و استاد درس را با بررسی حدیث ششم آغاز می‌کند. محتوای روایت ششم در مورد غیبت امام زمان (ع)

گزیده درس دوصد و شصت و دو
بحث در روایات باب «فی الغیبة» است. تا هنوز استاد هشت روایت این باب را بررسی نموده است که در این درس به شمار دیگری از روایات

گزیده درس دوصد و شصت و سه
در درس قبلی، بخشی از روایت سیزدهم یا خطبه امام علی (ع) بررسی شد و در این درس استاد ابتدا بخش پایانی این روایت را ترجمه و تبی

گزیده درس دوصد و شصت و چهار
بحث در تداوم بررسی روایات باب «فی الغیبة» است و تا هنوز نوزده روایت ترجمه و تبیین شده است. استاد این درس را با بررسی روایت

گزیده درس دوصد و شصت و پنج
استاد درس را با بررسی روایت بیست و هشتم باب «فی الغیبة» شروع می‌کند که در مورد وظیفه شیعیان در زمان غیبت امام زمان (ع) است.

گزیده درس دوصد و شصت و شش
در درس قبلی استاد وارد باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» شد و بخشی از حدیث اوّل را که راجع به چگونگی ب

گزیده درس دوصد و شصت و هفت
بحث در روایات باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» است و روایت اوّل این باب مربوط به پیام طلحه و زبیر تو

گزیده درس دوصد و شصت و هشت
بحث در حدیث سوم باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» است که محتوای آن به معجزه اهل‌بیت (ع) در اثبات امام

گزیده درس دوصد و شصت و نُه
روایت پنجم باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» به استدلال و احتجاج امام سجاد (ع) با محمد بن حنفیه دربار

گزیده درس دوصد و هفتاد
این درس به روایت ششم باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» اختصاص دارد. بخشی از این روایت در پایان درس قبلی م

گزیده درس دوصد و هفتاد و یک
بحث همچنان راجع به روایات باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» است و تا هنوز شش روایت این باب مورد بررس

گزیده درس دوصد و هفتاد و دو
استاد در این درس ابتدا روایت هشتم باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» را بررسی می‌کند. این روایت را مح

گزیده درس دوصد و هفتاد و سه
حدیث دهم باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» در مورد نشانه یا نشانه‌های امامت امام رضا (ع) است. این حد

گزیده درس دوصد و هفتاد و چهار
بحث در رابطه با حدیث سیزدهم باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» است که محتوای آن را علامات و نشانه‌ه

کزیده درس دوصد و هفتاد و پنج
بحث در روایات باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» است و در درس قبلی بخشی از حدیث شانزدهم بررسی گردید

گزیده درس دوصد و هفتاد و شش
بحث همچنان در مسئله وجه تمایز مدعی حق از مدعی باطل امامت است و در این درس به حدیث هفدهم پرداخته می‌شود. این حدیث بسیار طول

گزیده درس دوصد و هفتاد و هفت
بحث در حدیث هفدهم باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» است و قسمتی از این حدیث در درس قبلی ترجمه و تبی

گزیده درس دوصد و هفتاد و هشت
بحث همچنان در بررسی حدیث هفدهم باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» است و استاد درس حاضر را از این عبا

گزیده درس دوصد و هفتاد و نُه
بحث در روایت هفدهم باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» است و استاد درس را از عبارت ذیل ادامه می‌دهد:

گزیده درس دوصد و هشتاد
بحث همچنان در روایت هفدهم باب «ما يُفصَلُ بِه بينَ دَعوَى المُحق و المُبطل في أمر الإمامة» است. قبلاً گفته شد که این روایت طولا

گزیده درس دوصد و هشتاد و یک
بحث در حدیث هفدهم باب «ما يُفصَلُ بِه بينَ دَعوَى المُحق و المُبطل في أمر الإمامة» است و درس حاضر از ترجمه و تبیین این عبا

گزیده درس دوصد و هشتاد و دو
این درس پایان‌بخش روایت طولانی هفدهم باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» است و استاد درس را از این عبا

گزیده درس دوصد و هشتاد و سه
بحث در آخرین حدیث (19) باب «ما يفصل به بين دعوى المحق و المبطل في أمر الإمامة» است که به سیره سیاسی امام کاظم (ع) در زمان

گزیده درس دوصد و هشتاد و چهار
بحث در بررسی روایات باب «کراهیة التوقیت» است. مقصود از بیان این باب این است که از تعیین کردن وقت برای ظهور امام زمان (ع)

گزیده درس دوصد و هشتاد و پنج
در این درس روایات باب «التمحیص و الامتحان» مورد بررسی قرار می‌گیرد. مقصود از طرح این باب این است که جامعه اسلامی در دوران

گزیده درس دوصد و هشتاد و شش
بحث در باب «أنَّهُ مَن عَرَفَ إمَامَهُ لَم يَضُرَّهُ تَقَدَّمَ هَذا الأمرُ أو تَأَخَّرَ» است و مرحوم کلینی در این باب، هفت

گزیده درس دوصد و هشتاد و هفت
بحث در بررسی روایات باب «مَنِ ادَّعَى الإِمَامَةَ وَ لَيسَ لَهَا بِأَهلٍ وَ مَن جَحَدَ الأَئِمَّةَ أَو بَعضَهُم وَ مَن أَ

گزیده درس دوصد و هشتاد و هشت
بحث در روایات باب «مَنِ ادَّعَى الإِمَامَةَ وَ لَيسَ لَهَا بِأَهلٍ وَ مَن جَحَدَ الأَئِمَّةَ أَو بَعضَهُم وَ مَن أَثبَتَ

گزیده درس دوصد و هشتاد و نُه
بحث در روایات باب «فيمَن دَانَ الله عزّوجل بِغَير إمَام مِن الله جلّ جلاله» است و مرحوم کلینی در این باب، پنج حدیث گردآور

گزیده درس دوصد و نود
دو روایت از روایات باب «فيمَن دَانَ الله عزّوجل بِغَير إمَام مِن الله جلّ جلاله» در درس قبلی بررسی گردید و استاد این درس را با تر

گزیده درس دوصد و نود و یک
بحث در روایت باب «مَن مَاتَ وَ لَیسَ لَهُ إمَامٌ مِن أئمّةِ الهُدَی» است و روایت اوّل این باب در درس قبلی مورد بررسی قرار گر

گزیده درس دوصد و نود و دو
بحث در روایات باب «مَا يَجِب عَلَى النَّاسِ عِندَ مُضي الإمَام» است و مرحوم کلینی در این باب، سه روایت ذکر نموده است. در این

گزیده درس دوصد و نود و سه
گفته شد که در باب «مَا يَجِب عَلَى النَّاسِ عِندَ مُضي الإمَام» به این مسئله توجه شده است که چنانچه امامی از دنیا برود، در ا

گزیده درس دوصد و نود و چهار
بحث در روایات باب «فِي أنَّ الإمَام مَتى يَعلم أنّ الأمر قَد صَار إلَيه» است و مقصود از طرح این باب این است که امام (ع) چه

گزیده درس دوصد و نود و پنج
بحث در روایات باب «حالات الأئِمَّة (ع) فِي السِنّ» است و مرحوم کلینی در این باب، هشت روایت جمع‌آوری کرده است. این مسئله بسی

گزیده درس دوصد و نود و شش
بحث در روایات باب «حالات الأئِمَّة (ع) فِي السِنّ» است و تا کنون چهار روایت این باب بررسی شده است. استاد درس را با ترجمه و ت

گزیده درس دوصد و نود و هفت
استاد در این درس وارد باب «موالید الائمة (ع)» می‌شود که مرحوم کلینی در این باب، هشت حدیث نقل کرده است. حدیث اوّل به آیهای ا

گزیده درس دوصد و نود و هشت
بحث در روایات باب «موالید الائمة (ع)» است و در درس گذشته، روایت اوّل این باب بررسی شد. استاد درس را با ترجمه و تبیین روایت

گزیده درس دوصد و نود و نُه
بحث هم‌چنان در روایات مربوط به تولد امامان معصوم، حالات و خاص و برخی از علامات آنها است. استاد درس را از حدیث ششم باب «موال

گزیده درس سیصد
بحث در بررسی روایات باب «خلق أبدان الأئمة و أرواحهم و قلوبهم (ع)» است و دو روایت این باب در درس قبلی مورد بررسی قرار گرفت. استاد این در