4 سیره خانوادگی حضرت زهرا سلام الله علیها1 - استاد: حجة الإسلام والمسلمین محمد جواد برهانی - Notes

گزیده درس چهار
موضوع این درس را بررسی سیره خانوادگی حضرت فاطمه زهرا (س) تشکیل می‌دهد. خانواده یک نهاد کوچک اجتماعی است؛ ولی در عین حال اهمیت زیادی در زندگی انسان دارد و افراد یک خانواده بیشترین عمر خودشان را در همین نهاد کوچک سپری می‌کنند. خانواده اضافه بر اینکه پایگاه اجتماعی افراد را مشخص می‌کند و به نوعی به آنها مشروعیت هم می‌بخشد. در واقع، خانواده محل آرامش است و تمام اعضای خانواده در آن احساس امنیت می‌کنند و در ضمن بسیاری از رفتارها و مسایل اجتماعی را نیز از درون همین نهاد مهم و بنیادی فرا می‌گیرند. با توجه به این مقدمه، استاد معتقد است چنانچه بخواهیم جایگاه حضرت فاطمه زهرا (س) را در درون خانواده به خوبی درک کنیم، در گام نخست نیازمند این است که وضعیت زنان و دختران در جامعه جاهلی آن روزگار براساس آیات قرآن بررسی شود. از اینرو ایشان به چند آیه شریفه، از جمله به آیه 9، سوره تکویر اشاره می‌کند: «بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ: به كدامين گناه كشته شده است؟» در حقیقت در جامعه جاهلی آن روز به زنان و دختران هیچ ارزش و احترامی قایل نبود؛ ولی با آمدن اسلام، زن ارزش پیدا کرد و از جمله شخص پیامبر گرامی اسلام (ص) احترام زیادی به حضرت فاطمه (س) داشت و همین‌طور نسبت به مادرش، حضرت خدیجه بسیار احترام می‌گذاشت. استاد در ادامه به نقش حضرت خدیجه در کمک به اسلام و تربیت حضرت فاطمه و به چگونگی خواستگاری امام علی (ع) از حضرت فاطمه اشاره می‌کند. مقدار مهریه حضرت فاطمه و ولیمه مراسم عروسی آن حضرت و سایر مسایل مرتبط با خواستگاری و عروسی از دیگر مباحثی است که در این درس به بحث گرفته شده است. در واقع، حضرت خدیجه (س) نخستین زنی بود که پیامبر اسلام (ص) با او ازدواج کرد و آن حضرت نیز بدون هیچ‌ چشم‌داشتی تمام اموال خود را در راه اسلام، در اختیار رسول خدا گذاشت. رسول خدا (ص) در مورد توصیف کمک مالی حضرت خدیجه فرمود: هرگز هیچ ثروتی همانند ثروت خدیجه، به من سود نبخشید. آن بانوی گرامی اسلام علاوه بر کمک به اهداف دعوت پیامبر (ص)، به عواطف آن حضرت نیز همواره پاسخ مثبت می‌داد و از جمله به حلمیه سعدیه، دایه رسول خدا (ص) در یک خشک‌سالی ویران‌کننده کمک زیادی کرد.
کلیدواژه: بررسی سیره خانوادگی حضرت فاطمه زهرا (س).