گزیده درس نود
استاد در این درس روایات باب «الارادة أنّها من صفات الفعل و سائر صفات الفعل» را بررسی میکند. مرحوم کلینی در این باب در حدود هشت روایت نقل کرده است که استاد میلانی روایت این باب را با تبیین و تفسیر بیشتر دنبال میکند. به صورت کلی ایشان در این درس و درسهای بعدی به این سئوالات پاسح میگوید که اراده خداوند با اراده انسان چه تفاوتی دارد؟ و اینکه تفاوت فعل خداوند با فعل انسان در چیست؟ و بالاخره ذات خداوند با ذات انسان چه فرقهایی باهم دارد؟ اراده در خدای متعال به معنای حکم و دستور، همراه با وقوع آن در خارج است. ارادههایی که در قرآن کریم به خدای متعال نسبت داده شده، دو نوع است: راده تکوینی: مقصود از اراده تکوینی این است که شیء مراد در نظام تکوین و واقع تحقق پیدا کرده است، چنانکه در قرآن کریم آمده است: «إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَیْئاً أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُون». اراده تشریعی: مقصود از اراده تشریعی این است که خداوند متعال از لحاظ تشریع و جعل قانون چیزی را اراده نموده است؛ به این معنا چیزهایی را که میخواسته مردم انجام دهند تا به کمال و سعادت برسند. قرآن کریم در اینباره میفرماید: «ما یریدُ اللهُ لیجعلَ علیکم من حرجٍ و لکن یریدُ لیطهّرَکم و لیتمّ نعمتهُ علَیکم». روایت اوّل این باب از امام صادق (ع) نقل شده که آن را عاصم بن حميد نقل کرده است. ایشان مىگويد: از امام صادق (ع) پرسيدم: خدا هميشه اراده دارد؟ فرمود: داشتن اراده با وجود مراد است، خدا هميشه دانا و توانا بوده و سپس اراده كرده است. حدیث دوم بازهم از امام صادق (ع) روایت شده و آن را بکیر بن اعین نقل نموده است. ایشان میگوید: خدمت امام صادق (ع) عرض کردم: علم و مشيت خداوند، دو چيز است يا يكى؟ امام (ع) فرمود: دانستن غير از خواستن است؛ مگر نمیدانى كه میگویى كه اگر خدا بخواهد اين كار را مىكنم و نمىگویى اگر خدا بداند اين كار را مىكنم. اينكه میگویى اگر خدا بخواهد دليل است كه هنوز نخواسته و اگر بخواهد همان شود كه او میخواهد، پس روشن میشود که علم خدا قبل از خواسته و مشيت اوست.
کلیدواژه: کتاب توحید، باب «الارادة أنّها من صفات الفعل و سائر صفات الفعل» (روایات 1 ـ 2).
کوکیها و فناوریهای مشابه در سایتهای ما برای شخصیسازی محتوا و تبلیغات استفاده میشوند. شما میتوانید جزئیات بیشتر را در زیر مشاهده کرده و تنظیمات شخصی خود را تغییر دهید. با کلیک روی OK یا هر محتوایی در سایتهای ما، شما با استفاده از این کوکیها و فناوریهای مشابه موافقت میکنید.
GDPR
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.