گزیده درس چهل و دو
استاد بعد از بررسی روایات باب کتابت حدیث، روایات باب «التقلید» را ترجمه و تبیین میکند. مرحوم کلینی در باب تقلید سه حدیث نقل کرده است که نخستین آن از امام صادق (ع) میباشد. امام (ع) در مورد تقلید نکوهیده استناد به این آیه شریفه میکند: «"اتّخَذُوا اَحبارَهم و رُهبانَهم اَرباباً مِن دُون الله" أما و اللّه، ما دَعَوهُم إلى عِبادَةِ أنفُسِهِم، و لو دَعَوهُم إلى عِبادَةِ أنفسِهِم ما أجابُوهُم، و لكنْ أحَلُّوا لَهُم حَراما، و حَرَّموا علَيهِم حَلالاً، فَعَبَدُوهُم مِن حَيثُ لا يشَعُرونَ: امام صادق (ع) فرمود: بدانيد، به خدا سوگند كه مردم را به عبادت خود فرا نمىخواندند. اگر آنان را به عبادت خود دعوت مىكردند، البته نمىپذيرفتند؛ بلكه براى مردم حرامى را حلال و حلالى را حرام مىكردند و بدينسان مردم ندانسته، ايشان را عبادت مىكردند.» در حدیث دوّم، حضرت ابوالحسن (ع) از محمد بن عبیده این سئوال را میپرسد: تقليد شما محكمتر است يا مرجئه؟ محمد برای این پرسش جواب ندارد؛ سپس خود امام (ع) جواب میدهد. در حدیث سوم امام صادق (ع) این آیه شریفه را تفسیر میکند: «اتّخَذُوا أَحْبارَهُمْ وَ رُهْبانَهُمْ أَرْباباً مِنْ دُونِ اللّهِ». استاد بعد از بررسی روایات باب تقلید، به سراغ ترجمه و تبیین احادیث باب «البدع و الرأى و المقائيس: بدعت، قیاس و حکم به رأی» میرود. مرحوم کلینی در این باب، بیست و دو حدیث آورده است که اولین حدیث از امام علی (ع) است که آن را امام باقر (ع) نقل کرده است: امام (ع) در این حدیث، منشأ فتنه و فسادها در ميان مردم را پيروى از خواهشهاى نفسانی و صدور احکام بر خلاف شرع، میداند. «منشأ فتنه و فسادها (در ميان مردم) پيروى از خواهشهاى نفس است، و احكامى كه بر خلاف شرع صادر گردد، كتاب خدا (قرآن كريم) با آن خواهشها و حكمها مخالف است، و گروهى از مردم ديگران را بر خواهشها و حكمهاى بر خلاف دين يارى و پيروى ميكنند. پس اگر باطل با حقّ درهم نمىشد راه حقّ بر خواهان آن پوشيده نمىگرديد، و اگر حقّ در ميان باطل پنهان نمىبود دشمنان (هرگز) نمىتوانستند از آن بدگویى كنند، وليكن چون قسمتى از حقّ و قسمتى از باطل فرا گرفته و درهم مىگردد پس آنگاه شيطان بر دوستان خود تسلّط پيدا ميكند و كسانيكه لطف خدا شامل حالشان گرديده است، نجات مىيابند.»
کلیدواژه: کتاب فضیلت علم، باب «التقلید (روایات 1 ـ3)» و باب «البدع و الرأى و المقائيس (روایات 1)».
کوکیز اور مشابہہ ٹیکنالوجیز ہماری سائٹوں پر مواد اور اشتہارات کو ذاتی بنانے کے لیے استعمال ہوتی ہیں. آپ مزید تفصیلات اور اپنی ذاتی ترتیبات کو تبدیل کر سکتے ہیں. اوکے پر کلک کرنے سے، یا ہماری سائٹوں پر کسی بھی مواد پر کلک کرنے سے، آپ ان کوکیز اور مشابہہ ٹیکنالوجیز کے استعمال سے اتفاق کرتے ہیں.
جی ڈی پی آر
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.