گزیده درس صد و نود
بحث در بارهی تبیین و توضیح این مسئله بود که حدوسط چگونه علیت برای نتیجه است. در درس گذشته توضیح داده شد که حدوسط گاهی علت فاعلی، گاهی علت صوری، گاهی علت مادی است. در ضمن قبلاً به این مسئله اشاره شد که حدوسط علت تام برای نتیجه است و حالا این مسئله یک مشکل برای مرحوم مصنف ایجاد کرده است. مشکل این است علت زمانی تام است که تمام علتهای چهارگانه موجود باشد. حال آنکه هیچکدام از این علتهای چهارگانه نمیتواند به تنهایی علت تامه باشد، بلکه آنها علت ناقصه است و از تکتک آنها برهان لمّی تشکیل نمیشود. مرحوم مصنف در پاسخ میفرماید: ما در جایی فرض میکنیم برهای لمّی از هر یک از علتهای چهارگانه به تنهایی تشکیل میشود که تحقق و وجود سایر علتها، مفروض و مفروغعنه است. در چنین مواردی چنانچه وجود آن علتی که حدوسط قرار گرفته نیز فرض میشود، مستلزم وجود بالفعل معلول خواهدبود، چون وجود سایر علتها مفروض است. بنابراین ضرورت وجود معلول در این موارد به خاطر آن است که وجود آن علت از وجود سایر علتها جدا نیست و در نتیجه یکی از آنها بالقوه شامل دیگر علتها است
کلیدواژه: علل حدوسط.
يتم استخدام ملفات تعريف الارتباط والتقنيات المشابهة على مواقعنا لتخصيص المحتوى والإعلانات. يمكنك العثور على مزيد من التفاصيل وتغيير إعداداتك الشخصية أدناه. بالنقر على موافق، أو بالنقر على أي محتوى على مواقعنا، فإنك توافق على استخدام هذه الملفات والتقنيات المشابهة.
إعدادات الخصوصية
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.