خلاصه درس 1
در این درس معنای لغوی و اصطلاحی اخلاق توضیح داده شد. در لغت به معنای صفات و ویژگیهای مثبت و منفی ثابت در نفس تعریف شد. همین معنا در اصطلاح نیز حفظ شده و در علم اخلاق سعی بر این است که انسان این صفات ارزشی را درونیتر نموده و با کنترل نفس و اصلاح و تغییر صفات منفی، زمینه رشد خود را بیشتر فراهم سازد. سپس دیدگاه برخی از بزرگان مثل مرحوم شبّر، خواجه نصیرالدین طوسی و علامه مصباح نقل شد که اولی اخلاق را به هیأت راسخه در نفس، دومی به ملکة نفسانی و سومی در یک تعریف اخلاق، آن را به معنای صفت پایدار و راسخ تعریف کردند که هر سه بر بُعد ثبات و پایداری اخلاق تأکید نمودهاند ولی بعد از نقل چند تعریف دیگر در تعریف منتخب بیان شدکه اخلاق، علمی است که از صفات خوب و بد و راههای اکتساب صفات خوب و مبارزه با صفات بد و نیز اعمال ناشی از آن صفات و آثار این اعمال بحث میکند. در پایان نکتة انتخاب این تعریف و ویژگیهای برتری آن بیان شد و در نقد تعاریفی که بر ثبات و رسوخ صفات نفسانی تأکید داشتند گفته شد که اطلاق و عموم آیات و روایات آن را نفی نموده و روایات خاص نیز دال بر این مطلب وجود دارد که بر هر رفتار ارادی انسان میتوان فعل اخلاقی اطلاق نمود.
خودآزمایی درس 1
1. معنای لغوی و اصطلاحی اخلاق را توضیح دهید.
2. با توجه به معنای اخلاق، علم اخلاق دنبال چه هدفی است؟
3. تعریف مرحوم شبّر از اخلاق را تبیین و مورد نقد قرار دهید.
4. براساس تعریف خواجه نصیر الدین طوسی اگر کارهای اخلاقی انسان ناشی از ملکات نفسانی نباشد اخلاقی گفته نمی شود، چرا؟
5. تعریف منتخب را بیان و ویژگیهای آن را توضیح دهید.
6. در پاسخ به دیدگاه کسانی که در اخلاق بر صفات راسخ در نفس تأکید میکنند چه میتوان گفت؟
Cookies and similar technologies are used on our sites to personalize content and ads. You can find further details and change your personal settings below. By clicking OK, or by clicking any content on our sites, you agree to the use of these cookies and similar technologies.
GDPR
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.