گزیده درس هفت
استاد در این درس در رابطه با رفتار یا سیره رفتاری حضرت فاطمه زهرا (س) با والدین میپردازد. اصولی که حضرت فاطمه زهرا (س) براساس آن با پدر و مادرش رفتار میکرد، در واقع همان اصولی است که در قرآن کریم آمده است. استاد به مناسبت این بحث، ابتدا آیات شریفه 23 ـ 24، سوره اسراء را میخواند و سپس وظایف فرزندان را در قبال والدین از آن استخراج مینماید. «وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا: و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستید! و به پدر و مادر نیکی کنید! هرگاه یکی از آن دو، یا هر دوی آنها، نزد تو به سن پیری رسند، کمترین اهانتی به آنها روا مدار! و بر آنها فریاد مزن! و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آنها بگو! و بالهای تواضع و فروتنی خویش را از روی محبّت و لطف، در برابر آنان فرود آر و بگو: پروردگارا! همانگونه که آنها مرا در کوچکی تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده». اولین نکته این است که خدای متعال بعد از امر بر عبادت خودش، احسان به والدین را مطرح کرده و این دستور شامل تمام انسانها میشود و در واقع یکی از وظایف انسانها احسان و نیکی کردن به والدین است که حضرت فاطمه زهرا (س) همواره با والدیناش به نیکی رفتار میکرد که استاد به نمونههایی از رفتار نیکوی آن حضرت را نسبت به پدر و مادرش اشاره میکند. نکته دوّم، مربوط به سخن نیکو و نرم گفتن با والدین است. نکته سوم مربوط به تواضع و فروتنی در مقابل والدین است و نکته چهارم، مربوط به دعا کردن در خق والدین است. نکته پنجم که در آیه دیگری بیان شده است مربوط به قدردانی و سپاسگزاری از والدین است: «... أَنِ اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ: شكرگزارِ من و پدر و مادرت باش كه بازگشت [همه] به سوى من است.» با توجه به نکاتی که از آیات فوق استخراج گردید، در ادامه استاد سخنان و سیره رفتاری حضرت فاطمه زهرا (س) را در قبال والدین مربوط به آن نکات تربیتی که بیان شد، بررسی میکند.
کلیدواژه: بررسی سیره رفتاری حضرت فاطمه زهرا (س) با والدین.