گزیده درس صد و سی و پنج
در درس گذشته بررسی روایات مربوط به باب «بداء» به پایان رسید و از این درس استاد به بررسی روایات باب «فی أنّه لایکون شیءٌ فی السماء و الأرض إلا بسبعة» میپردازد. مرحوم کلینی در این باب تنها دو روایت ذکر نموده که اولین آن از امام صادق (ع) است. در این باب، سخن در این است که آنچه در آسمان و زمین موجود میشود همه تحت سلطنت، اراده، مشیّت و قضا و قدر خدای متعال است. در حدیث نخست امام صادق (ع) میفرماید: هيچ چيزى در زمين و آسمان موجود نمیشود جز به واسطه اين هفت چيز: مشيّت، اراده، قضا، قدر، اذن، كتاب و اجل؛ پس كسى كه گمان كند قادر بر كم كردن يكى از اينها است كافر میباشد. روایت دوّم از امام موسی کاظم (ع) نقل شده است. این حدیث را زكريا بن عمران از امام موسى كاظم (ع) روايت مىكند كه حضرت فرمود: در آسمانها و زمين چيزى نباشد جز با هفت خصلت: قضا، قدر، اراده، مشيت، ثبت در دفتر، مدت مقرر و اجازه؛ هركس جز اين معتقد باشد بدونشک بر خدا دروغ بسته و يا سخن خداى مهربان را ردّ كرده است. در ادامه استاد به سراغ باب «مشیت و اراده» میرود که مرحوم کلینی در این باب، شش روایت نقل کرده است. حدیث اوّل این باب را على بن ابراهيم هاشمى از موسى بن جعفر (ع) نقل میکند. ایشان میگوید: از امام (ع) شنيدم كه فرمود: چيزى نباشد جز آنچه خدا خواهد، اراده كند، اندازهگيرى نمايد و حكم دهد. گفتم معنای خواست خدا چيست؟ فرمود: آغاز كار است. گفتم معنای اندازهگيرى چيست؟ فرمود: اندازه گرفتن طول و عرض چيز است. گفتم معناى قضا و حكمش چيست؟ فرمود: هرگاه حكم كند بگذراند و آن است كه برگشت ندارد. در حدیث دوّم ابوبصير میگويد: خدمت امام صادق (ع) عرض كردم: خدا خواسته، اراده كرده، مقدر نموده و حكم فرموده؟ فرمود: آرى: عرض كردم، دوست هم داشته است فرمود: نه: گفتم: پس چگونه خواسته، اراده كرده، مقدر نموده، حكم فرموده؛ ولى دوست نداشته است؟ فرمود اينچنين به ما رسيده است.
کلیدواژه: کتاب توحید، باب «فی أنّه لایکون شیءٌ فی السماء و الأرض إلا بسبعة روایات 1ـ 2)» و باب «المشیئة و الأرادة روایات 1 ـ 2)».
کوکیها و فناوریهای مشابه در سایتهای ما برای شخصیسازی محتوا و تبلیغات استفاده میشوند. شما میتوانید جزئیات بیشتر را در زیر مشاهده کرده و تنظیمات شخصی خود را تغییر دهید. با کلیک روی OK یا هر محتوایی در سایتهای ما، شما با استفاده از این کوکیها و فناوریهای مشابه موافقت میکنید.
GDPR
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.