گزیده درس شصت و سه
در درس قبلی بررسی ضمیمه و پیوست حدیث دوّم هم به پایان رسید و در این درس استاد به ترجمه و تفسیر حدیث سوم میپردازد. این حدیث از امام رضا (ع) است و خادم امام رضا (ع) میگوید كه مردی از زنادقه بر امام رضا (ع) در آمد و عدهای در حضور ایشان بودند. امام رضا (ع) در مناظره با شخصی زندیق، با این بیان که عمل به دستورهای دینی مطابق با عقل است و از اینرو به او فرمود: «ای مرد! گیرم که سخن شما درست باشد که البتّه چنین نیست، آیا نه این است [که در آن صورت،] من و شما یکسان خواهیمبود و نماز و روزه و زکات و ایمان ما به ما زیانی نمیزند؟!» مرد، خاموش ماند. سپس امام (ع) ادامه داد و فرمود: «اگر سخن ما درست باشد که همین طور هم هست، آیا نه این است که شما هلاک شدهاید و ما نجات یافتهایم؟!» در ادامه گفتگویی میان امام (ع) و آن مرد انجام گرفت که این مناظره و گفتگو در تداوم حدیث انعکاس یافته است. در ادامه آن مرد به امام (ع) میگوید: به من بفهمانید، خدا چگونه است و در کجا میباشد؟ امام (ع) در جواب میفرماید: خدا با خلق ماده، مکان را تحقق بخشیده و خودش در مکان نیست و او با حسّ درک نمیشود و اصلاً با هیچ چیز قابل مقایسه نیست. مرد زندیق بعد از جواب امام (ع) به این نکته اشاره میکند که حالا خدا با حس درک نمیشود، پس چنین چیزی وجود ندارد؛ اگر خدا موجودی است که با حواس پنجگانه نمیتوان آن را ادراک کرد، این خودش گواه بر این است که خدا اصلا وجود ندارد؟ خلاصه جواب امام رضا (ع) به زندیق این است که چون خدا محسوس نیست، پس موجود هم نیست؛ ولی ما معتقد هستیم که خداوند چون محسوس نیست، فوق محسوس است. پس وقتی او را نمیتوان با حواس پنجگانه ادراک کرد، در واقع او موجودی فوق موجودات محسوس و فوق عالم ماده است. در واقع، زندیق مرتکب یک خطا از ناحیه سرایت قوه واهمه بر قوه عاقله شده بود و امام (ع) از این خطا جلوگیری میکند. زندیق گمان میکرد که هر موجودی باید رنگ، شکل، وزن، مکان و ... داشته باشد تا با یکی از حواس پنجگانه او را درک کرد؛ حال که نمیشود، پس چنین موجودی نیست. استاد در این درس ترجمه و تبیین حدیث سوم را به پایان میرساند و در درس بعدی به محتوای حدیث چهارم میپردازد.
کلیدواژه: کتاب توحید، باب «حدوث العالم و اثبات المحدِث» (روایت 3).
Les cookies et autres technologies similaires sont utilisés sur nos sites pour personnaliser le contenu et les publicités. Vous pouvez trouver des détails supplémentaires et modifier vos paramètres personnels ci-dessous. En cliquant sur OK, ou en cliquant sur n'importe quel contenu sur nos sites, vous acceptez l'utilisation de ces cookies et de ces technologies similaires.
RGPD
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.