گزیده درس صد و پنجاه و چهار
بحث در رابطه با قاعده یقین است و خلاصه کلام مرحوم شیخ انصاری این شد که گنجاندن استصحاب و قاعده یقین هر دو در اخبار استصحاب امکان ندارد و به عبارت دیگر، استفاده قاعده یقین از اخبار استصحاب درست نیست. در ادامه مرحوم شیخ به دنبال دلایل دیگری غیر از روایات برای قاعده یقین است. البته قبلا ایشان اشاره کرد که مباحث مربوط به قاعده یقین در طی دو مرحله انجام میگیرد: مرحله اوّل، اثبات قاعده یقین از طریق اخبار استصحاب بود که مباحث آن به تفصیل بررسی گردید و در مجموع به یک نتیجهای معین منتهی نشد. مرحله دوم، بررسی دلایل دیگری غیر از اخبار استصحاب برای اثبات قاعده یقین است که از این درس به بررسی آنها پرداخته میشود. مرحوم شیخ در ابتدا، موضوع را به صورت اساسی مورد بررسی قرار میدهد که مقصود از قاعده یقین چیست و دارای کدام کارکرد و یا کارکردهایی میباشد؟ ایشان در فرایند بررسی این موضوع به این نظر است که مطلوب و مراد از قاعده یقین یکی از سه معنا میتواند باشد که استاد آن سه معنا یا کارکرد را بیان میکند. به طور کلی یا مراد از قاعده یقین اثبات متیقّن و استمرار آن است یا مراد از آن تنها اثبات متیّقن است و یا اینکه مقصود از قاعده یقین اثبات متیّقن و استمرار آن نیست؛ بلکه امضای بر آثار مترتب بر قاعده یقین است. مرحوم شیخ در مورد معنای اوّل که اثبات متیقّن و استمرار آن باشد، معتقد است که هیچ دلیلی برای آن وجود ندارد. در پایان بررسی معنا یا کارکرد اوّل قاعده یقین تفصیلی از مرحوم کاشف الغطا نقل میشود و مرحوم شیخ آن تفصیل را نمیپذیرد.
کلیدواژه: بررسی قاعده یقین.