خلاصه درس 7
در این درس به ضرورت اجتهاد در اخلاق اسلامی پرداخته شد و برای روشن شدن مطلب اول اجتهاد از نظر لغت و اصطلاح معنا شد و گفته شد که برای کشف حکم اخلاقی نیز باید شخص فقیه با توجه به مبانی ویژه و از طرق خاص حکم را استخراج کند تا عمل بر طبق آن برای انسان منجزیت یا معذریت داشته باشد. ضرورت اجتهاد در فروعات علم اخلاق از باب قاعدة وجوب دفع ضرر محتمل، اطلاقات عبارات فقها و عمومات آن و پیوند اخلاق با سعادت انسان، قابل استفاده است. در این مسئله نیز عده ای به اجتهاد دست زده و دیگران یا طبق احتیاط و یا طبق تقلید عمل کنند. مرحوم شیخ انصاری در کتاب مکاسب عده‌ای از مباحث اخلاقی را با نگاه اجتهادی مورد بحث قرار داده است. اما اهمیت پرداختن اجتهادی به مسایل اخلاقی در زمان ما به چند دلیل بیشتر است: 1. به زمین ماندن این مسئله و پرداخته نشدن به آن با این نگاه، 2. سبب گسترش علم اخلاق و تعمق بیشتر شدن در آن، 3. نیاز شدید روزگار به مسایل اخلاق اسلامی و...
خود آزمایی درس 7
1. اجتهاد را از نظر لغت و اصطلاح و کارایی توضیح دهید.
2. معیار تشخیص در تنجیز و تعذیر بر چه اساس بنیان نهاده شده است؟
3. دلایل ضرورت اجتهاد در مسایل اخلاق اسلامی را بیان نمائید.
4. تا هنوز به چه مباحثی از اخلاق اسلامی با نگاه اجتهادی نگاه شده است؟ آنها را مشخص نمائید.
5. چه دلایلی بر اهمیت داشتن نگاه اجتهادی به مسایل اخلاقی وجود دارند؟ آنها را توضیح دهید.
