خلاصه درس12
در این درس از مبنای خودشناسی در علم اخلاق بحث شد؛ زیرا برخی از مبناها برای انسان هیچ نیازی به اخلاق نمی بینند.اما براساس مبنای دینی بین خودشناسی و علم اخلاق رابطة عمیقی برقرار است، از یک طرف نفس انسان موضوع علم اخلاق معرفی شد و از طرفی دیگر شناخت نفس دربرگیرندة شناخت امیال نفسانی است و از سوی سوم خودشناسی زمینة شناخت بهتر از نعمت‌های خداوند و احساس مسئولیت در برابر آنها را فراهم می‌آورد.
برای تفهیم بیشتر بحث، مفهوم خود یا نفس در علم اخلاق مورد بحث قرار گرفت و نفس در علم لغت و در اصطلاح توضیح داده شد و از ماهیت و انسانیت انسان بحث شد که علاوه بر جسم از روح نیز برخوردار است یا خیر و اگر از روح برخوردار است روح و نفس باهم تفاوت دارند یاخیر.
سپس به مراتب و کارکردهای نفس در منابع دینی اشاره شد که نفس در معرض تمایلات مختلف قرار گرفته و براساس آن نفس به نفس مسوله، اماره، لوامه و مطمئنه تقسیم شد و هر کدام از نگاه دینی مورد بحث قرار گرفت.
خود آزمایی درس12
1. رابطة مبنای خودشناسی را با علم اخلاق تبیین نمائید.
2. نفس را از نظر لغت و لغت دانان تعریف نمائید.
3. در مورد انسانیت انسان و بُعد جسمی و غیر مادی آن تبیینی ارائه نمائید.
4. آیا بین روح و نفس تفاوتی وجود دارد یا هر دو عین هم هستند؟
5. مراتب و کارکردهای نفس را در منابع دینی توضیح دهید.
6. مراد از نفس مسوله و نفس اماره چیست؟ و چه دلیلی بر وجود آنها وجود دارد؟
7. نفس لوامه و نفس مطمئنه را توضیح داده و دلیل قرآنی آنها را نیز ذکر کنید.
