خلاصه درس 9
در این درس بخش دوم ضرورت قاعده سازی در قلمرو اخلاق اسلامی مورد بحث قرار گرفت و در ابتدا دلایل تأسیس قاعده موسع از قرآن کریم به دو نمونه مطرح شد: در نمونة اول آن از واژة «ناس» و عموم مردم کار گرفته شده و در نمونة دوم از عدم منع از نیکی و برخورد عادلانه با کفار غیر حربی سخن به میان آمده بود و این راه هم چنان برای محققان برای یافتن نمونه‌های دیگر مفتوح اعلان شد. هم چنین دلایل روایی آن مورد بحث قرار گرفت که در روایات از خوش خلقی با مردم، برخورد دوستانه با عموم مردم، خوشرویی با عالمیان و مدارا با مردم، مدارا با خلق، برخورد منصفانه با مردم، بی نیازی از مردم سخن گفته شده بود و در نتیجه بیان شد که تأسیس قاعدة موسع در اخلاق، طبق آیات، روایات و حکم عقل یک ضرورت است که در نبود آن زندگی اجتماعی با دشواری‌های فراوانی مواجه خواهدشد.
خود آزمایی درس 9
1. آیات شریفه‌ای که با تعابیر «ناس» دلالت بر قاعده سازی موسع دارند را ذکر و نحوة استدلال آن را تبیین نمائید.
2. در آیه دیگر چگونه عدم منع از نیکی به کفار غیر حربی دلالت بر قاعده سازی موسع دارد، وجه آن را ذکر نمائید.
3. دلیل روایی مبنی بر معاشرت کریمانه با مردم و برخورد دوستانه با آنان را ذکرنمائید.
4. روایات دال بر مدارا با مردم و مدارا با خلق را ذکر نمائید.
5. چگونه از روایات برخورد منصفانه با مردم و بی نیازی از مردم می‌توان به قاعده سازی موسع پی برد؟
6. نتیجه گیری درس را مورد تبیین و ارزیابی قرار دهید.
