گزیده درس صد و یک
تا هنوز مرحوم شیخ انصاری اصل مثبت را در مراحل مختلف به بحث گذاشته است که در مرحله نخست موضوع محل بحث را روشن نمود و بعد از آن دلایل خودش بر عدم حجیت اصل مثبت اقامه کرد. در مرحله سوم به این موضوع پرداخت که چنانچه به فقه مراجعه میکنیم، مسایلی را مییابیم که برخی از فقهای متقدم و متأخر آنها را با اصل مثبت به اثبات رساندهاند. مرحوم شیخ در درس قبلی به این نکته اشاره کرد که گرچند در مواردی فقها بر اساس اصل مثبت فتوا دادهاند؛ ولی نمیتوان از این موارد یک قاعده کلی بدست آورد که اصل مثبت به صورت مطلقا اعتبار دارد. به همین دلیل در مواردی در فقه زمینه برای استفاده از اصل مثبت وجود دارد؛ امّا فقها از آن برای افتاء استفاده نکردهاند. لذا، در اینجا این سئوال مطرح میشود که چطور فقها در مواردی از اصل مثبت استفاده و در موارد دیگری که زمینه برای استفاده از اصل مثبت بوده، ولی از آن بهره نبردهاند؟ مرحوم شیخ در پاسخ میگوید: آنچه برای ما در مقام استنباط ارزش دارد، دلیل است. از اینرو باید بررسی نمود که مقتضای دلیل چیست؟ چنانچه دلیل بر حجیت اصل مثبت وجود داشت از آن استفاده میکنیم؛ ولی اگر دلیل وجود نداشته باشد، به صورت طبیعی اصل مثبت حجت نخواهدبود. در ادامه مرحوم شیخ میگوید از نظر ما اصل مثبت حجت نیست و مبنای ما در این زمینه همان مبنای مشهور متأخرین است. امّا چنانچه در استصحاب بر اساس مبنای قدماء نگریسته شود که استصحاب از باب افادهی ظن معتبر حجت باشد و در کنار امارات دیگر به عنوان اماره در نظر گرفته شود، در آن صورت لوازم و مثبتات آن حجت خواهدبود. در پایان مرحوم شیح به این نکته مهم اشاره میکند که ممکن است اختلاف فقها در رابطه با اصل مثبت بازگشت به خفاء یا جلای واسطه داشته باشد، به این معنا کسانی که به اصل مثبت عمل کردهاند که معتقد به خفای واسطه بودهاند.
کلیدواژه: بررسی اصل مثبت.
Auf unseren Seiten werden Cookies und ähnliche Technologien verwendet, um Inhalte und Werbung zu personalisieren. Weitere Details finden Sie unten, und Sie können Ihre persönlichen Einstellungen ändern. Durch Klicken auf OK oder durch Klicken auf irgendeinen Inhalt auf unseren Seiten stimmen Sie der Verwendung dieser Cookies und ähnlichen Technologien zu.
GDPR
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.