گزیده درس شصت و سه
مرحوم مظفر در درس قبلی فرمود از دو شیوه میتوان حد را از رهگذر قسمت بدست آورد. اوّل، شیوه تقسیم کل به اجزاء بود که به آن شیوهی تحلیل عقلی گفته میشد و شیوه دوّم، روش تقسیم کلی به جزئیات است که به آن روش تقسیم منطقی هم گفته میشود. در این شیوه پس از طی کردن مرحلهی دوّم به جای ملاحظه افراد مندرج در جنس و دستهدسته کردن آنها، آن جنس به نحو ثنایی تقسیم میشود. در طرف اثبات، ویژگی ذاتی و یا عرض مجهول که آن را از دیگر مشترکات در آن جنس جدا میکند، ذکر میشود و در طرف نفی ماعدای مجهول قرار میگیرد. بدین شکل حد تام یا حد ناقص مجهول بدست میآمده و حرکتهای سهگانه انجام میشود.
کلیدواژه: روش تقسیم منطقی.