گزیده درس هشتاد و نُه
قبلاً، گفته شد که مباحث مربوط به قضایا در دو فصل ترتیببندی شده است که فصل اوّل آن راجع به چیستی قضیه و اقسام آن بود، مورد بررسی قرار گرفت. فصل دوّم، مربوط به احکام قضایا یا نسبتهای میان آنها است. در این فصل، این مسئله بررسی میشود که وقتی دو قضیه در کنار هم قرار میگیرد، چه نسبتی مبان آن برقرار است و در واقع، یک قضیه با نقیض خود، با عکس نقیض خود و عکس مستوی چه نسبتی دارد؟ مرحوم مظفر پیش از اینکه وارد بحث اصلی شود، به دو مقدمه اشاره میکند. مقدمه اوّل، راجع به توضیح احکام قضایا است و در واقع فلسفه این فصل را بیان میکند. مقدمه دوم، به مباحث مربوط به باب تناقض است؛ چنانچه رابطه میان دو قضیه به گونهیی باشد که صدق یکی از آنها ملازم با کذب دیگری باشد، در این صورت علم به کذب آن قضیه مستلزم علم به صدق قضیه مطلوب خواهدبود و همچنین علم به صدقش مستلزم علم به کذب قضیه مورد نظر میباشد. دو قضیهیی را که دارای چنین ویژگی باشند، «متناقضان» مینامند.
کلیدواژه: احکام قضایا.