گزیده درس هفتاد
بحث در بارهی اقسام علم است و قبلا گفته شد که علم خودش به هشت دسته قابلقسمت است. اولین قسم آن، یقینیات بود که خودش به شش قسم گردید و قسم دوّم از اقسام علم، مظنونات یا علوم ظنی است که مرحوم مظفر در ابتدا ظن را تعریف و توضیح میدهد و سپس به اقسام آن اشاره میکند. ظن در لغت به معنای اعتقاد غیر یقینی است. یعنی اعتقاد به یک امر غائب بر اساس حدس یا تخمین، بدون آنکه آن امر مشاهده یا دلیلی داشته باشد، اعم از اینکه آن اعتقاد قطعی و مطابق با واقع امّا غیر مستند به علت باشد و خواه اینکه قطعی نباشد و احتمال طرف دیگر نیز وجود داشته باشد. ظن خودش به ظن عام و ظن خاص قسم تقسیم میشود. اما ظن از نظر منطقدانان، بیانگر طرف راجح است همراه با احتمال طرف دیگر. بنابراین مظنونات قضایاییاند که به پیروی از ظن غالب تصدیق میشود و در عین حال احتمال نقیض آن نیز وجود دارد.
کلیدواژه: مظنونات.