خلاصه درس سوم
انسان و هستی از منظر اسلام از جمله مباحثی است که در قرآن کریم و روایات اهلبیت مطرح شده و این بحث در اینجا در دو محور تعقیب گردیده است. مبحث اوّل، مربوط به جایگاه انسان در اسلام است که بر اساس جهانبینی اسلامی انسان، مرکب جسم و روح است. فطرت توحیدی، مختار بودن انسان، مسئولیت انسان، برابری انسانها، کیفر و پاداش اعمال، آینده روشن بشر، کرامت و آزادی انسان از جمله مباحثی است که در قلمرو بحث جایگاه انسان در اسلام طرح شده است.
مبحث دوّم به جایگاه هستی در دین اسلام اختصاص دارد که در ذیل چهار ریز موضوع تبارز یافته است. نخست اینکه تمام ماسوی الله، مخلوق خداوند است؛ به این معنا که جهان از آغاز وجود و همچنین در استمرار وجود نیازمند به خداوند است. دوّم اینکه هستی، دائمی نیست و عمر محدود دارد و روزی همین زمین و آسمان ازهم خواهدپاشید. سوم اینکه میان هستی و طبیعت مادی باید تفاوت قائل شد، زیرا بسیاری از چیزها با حواس درک میشود و برخی با حواس ظاهری قابلدرک نیست. چهارم اینکه جهان، مخلوق خداوند است و این خلقت به صورت هدفمند انجام گرفته و برای کوچکترین موجودات، هدف خاصی وجود دارد.
خودآزمایی
مراد از فطرت توحیدی چیست و آن را از منظر قرآن کریم توضیح دهید؟
مختار بودن انسان به چه معنا است و در برابر چه چیزهایی مسئولیت دارد؟
در جهانبینی اسلامی انسانی بر انسان دیگری برتری ندارد، آیا این اندیشه در قرآن کریم هم مطرح شده است؟
آیا انسان علاوه بر پاسخگویی به اعمال خود در جهان آخرت، در این دنیا هم پاسخگو باشد؟
منظور از کرامت انسان چیست، آن را به صورت ساده توضیح دهید؟
منظور از اینکه انسان آینده روشن دارد، چیست؟
میان هستی و طبیعت مادی چه تفاوتی وجود دارد؟
اینکه جهان مخلوق خداوند است و از منظر قرآن کریم نهایت هدف خلقت انسان در چیست؟
