خلاصه درس25
عصمت یکی از ویژگی‌های مشترک تمام انبیاء الهی است و این واژه بر دو معنا اطلاق می‌شود: یکی، منع کردن و دیگری، حفظ کردن یک چیز. واژه عصمت در قرآن کریم هم استفاده شده است و کاربرد آن در قرآن با کاربرد لغوی آن همسویی دارد. علمای کلام عصمت را صفت افراد خاص دانسته و از آن معنای خاص اراده کرده و برای آن تعاریف مختلفی ارائه کرده‌اند. دو نوع عصمت حداکثری و حداقلی وجود دارد که اندیشمندان اسلامی راجع به عصمت حداقلی اختلاف ندارند، ولی در ارتباط با عصمت حداکثری اختلاف‌نظر دارند.
برخی از اندیشمندان اسلامی و هم‌چنین مستشرقان اعتقاد دارند که برای اولین‌بار علمای شیعه مسئله عصمت انبیاء را در جهان اسلام مطرح کرده‌اند. امّا، از مجموع آموزه‌های دینی و شواهد تاریخی بدست می‌آید که این موضوع در میان مسلمانان صدر اسلام مطرح بوده است. راز عصمت انبیاء از مباحث دیگری است که بررسی شده و به این بحث می‌پردازد که عصمت انبیاء از روی اجبار بوده یا اینکه خداوند آنان را با خلقت ویژه آفریده است. بدون‌شک، خداوند عنایت خاصی به انبیاء داشته است و این سخن بازگشت به انواع هدایت دارد که هدایت عام به همه انسان‌ها تعلق می‌گیرد، در حالی‌که هدایت خاص به برخی انسان‌ها اختصاص دارد.
خودآزمایی
مفهوم لغوی و اصطلاحی عصمت را بیان کنید؟
میان معنای لغوی عصمت و کاربرد آن در قرآن کریم همسویی وجود دارد؟
مرحوم علامه طباطبایی، عصمت را چگونه تعریف کرده است؟
عصمت چند نوع است، آن را توضیح دهید؟
چه عواملی موجب شده است که عصمت در جهان اسلام به عنوان یک پدیده‌ی کلامی ظهور نماید؟
راز عصمت انبیاء چیست؟
هدایت چند نوع است و این بحث چه ارتباطی با عنایت خاص خداوند به انبیاء دارد؟
