گزیده درس دوصد و هفده
بحث راجع به روایات باب «أنّ الائمة علیهم السلام مُحَدَّثون مُفَهَّمُون» است که در این باب مرحوم کلینی پنج حدیث جمع کرده است. فرق بين نبى و محدّث در این است كه نبى، ملك را هنگام القاى حكم مىبيند؛ ولی محدّث به واسطه اسماع، از مسئله آگاه مىشود و ملك را نمىبيند و حكم شرع به او القاء مىگردد. حدیث اول به این مطلب اشاره دارد که بر اهلبیت (ع) ملائکه نازل میشود: «عَنْ عُبَيْدِ بْنِ زُرَارَةَ قَالَ: أَرْسَلَ أَبُوجَعْفَرٍ (ع) إِلَى زُرَارَةَ أَنْ يُعْلِمَ الْحَكَمَ بْنَ عُتَيْبَةَ أَنَّ أَوْصِيَاءَ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ مُحَدَّثُونَ: عبيدة بن زراره میگويد: امام باقر (ع) به سوی زراره فرستاد تا به حكم بن عتيبة بگويد كه: اوصياء محمد عليه و عليهم السلام محدثاند.» در واقع، حكم بن عتيبه زيدى مذهب و استاد زراره پيش از شيعهشدنش بود. مقصود امام از سفارش به او اين است كه بداند زيد امام نيست؛ زيرا خود حكم ميدانسته است كه زيد با عالم غيب ارتباط ندارد. حدیث دوّم از امام سجاد (ع) است که در آن راجع به مقام امام علی (ع) در قرآن سخن گفته است. حدیث سوم در مورد صفات و مقامات اهلبیت (ع) است. محمد بن اسماعيل میگوید: از امام موسى كاظم (ع) شنیدم كه مىفرمود: ائمّه (ع) علماى راستگو و تفهيمشدگان محدّثاند». در حدیث چهارم امام صادق (ع) در مورد ویژگی محدثین سخن میگوید. در حدیث پنجم، مقام و موقعیت امام علی (ع) توسط امام باقر (ع) تبیین شده است. حمران بن اعين میگويد: امام باقر (ع) فرمود: همانا على (ع) محدث بود، حمران گويد: من نزد دوستان خود رفتم و گفتم: خبر شگفتآور و مهمی براى شما آوردهام، آنها گفتند: چه خبر؟ گفتم از امام باقر (ع) شنيدم كه ميفرمود: همانا على (ع) محدث بود. ...
کلیدواژه: کتاب حجت، باب «أنّ الائمة علیهم السلام مُحَدَّثون مُفَهَّمُون» (روایات 1 ـ 5).