گزیده درس دوصد و هجده
بحث در روایات باب «فِیه ذِکرُ الاَروَاح الَّتِی فِی الائمّة (ع)» است. در این باب نیروهای معنوی و روحی ائمه (ع) مورد توجه قرار گرفته که استاد در این زمینه به قدر کافی بحث میکند. مرحوم کلینی در این باب، سه حدیث جمعآوری نموده است که اولین روایت دربارهی ویژگیها و خصوصیات ارواحی که در انبیاء و مؤمنان وجود دارد، اشاره میکند. حدیث دوم در مورد تأثیر روح القدس در علم انبیاء و اوصیاء است و این حدیث را جابر از امام باقر (ع) نقل میکند: «عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ عِلْمِ الْعَالِمِ فَقَالَ لِي يَا جَابِرُ إِنَّ فِي الْأَنْبِيَاءِ وَ الْأَوْصِيَاءِ خَمْسَةَ أَرْوَاحٍ رُوحَ الْقُدُسِ وَ رُوحَ الْإِيمَانِ وَ رُوحَ الْحَيَاةِ وَ رُوحَ الْقُوَّةِ وَ رُوحَ الشَّهْوَةِ فَبِرُوحِ الْقُدُسِ يَا جَابِرُ عَرَفُوا مَا تَحْتَ الْعَرْشِ إِلَى مَا تَحْتَ الثَّرَى ثُمَّ قَالَ يَا جَابِرُ إِنَّ هَذِهِ الْأَرْبَعَةَ أَرْوَاحٌ يُصِيبُهَا الْحَدَثَانُ إِلَّا رُوحَ الْقُدُسِ فَإِنَّهَا لَا تَلْهُو وَ لَا تَلْعَبُ: جابر میگويد: از امام باقر (ع) راجع به علم عالم (پيغمبر و امام) پرسيدم، فرمود: اى جابر! همانا در پيامبران و اوصياء پنج روح است: روح القدس، روح ايمان، روح زندگى (حركت)، روح قوه و روح شهوت. اى جابر، ايشان به وسيله روح القدس امور و مطالب زير عرش را تا زير خاك بدانند. سپس فرمود: اى جابر اين چهار روح اخير را پيش آمد و آفت ميرسد؛ ولى روحالقدس بازى و ياوهگرى نكند.» حدیث سوم را مفضل بن عمر از امام صادق (ع) نقل میکند که در مورد تفاوت روحالقدس با سایر ارواح موجود در ائمه (ع) سخن میگوید.
کلیدواژه: کتاب حجت، باب «فِیه ذِکرُ الاَروَاح الَّتِی فِی الائمّة علیهم السلام» (روایات 1ـ 3).