گزیده درس سیصد و چهارده
بحث در روایات باب «مَا يَجِبُ مِن حَق الإمَام عَلَى الرَّعِية وَ حَقّ الرَّعية عَلَى الإمَام» است و مرحوم کلینی در این باب، نُه حدیث گِرد آورده است. محتوای حدیث اول را حقوق و تکالیف متقابل امام و امت تشکیل میدهد. ابوحمزه میگويد: از امام باقر (ع) پرسيدم: حق امام بر مردم چيست؟ فرمود: حق امام بر مردم اين است كه سخن او را بشنوند و فرمانبریاش کنند. عرض كردم: حق مردم بر امام چيست؟ فرمود: اينكه بيتالمال را ميان مردم برابر تقسيم كند و با رعيت با عدالت رفتار كند و هرگاه اين دو اصل در ميان مردم عملى گشت، امام باك ندارد از آنكه كسى اين سو و آن سو زند. حدیث دوّم نیز در مورد حقوق و تکالیف متقابل امام و امت است و بازهم ابوحمزه از امام باقر (ع) روایت کرده است. حدیث سوم به دستورات امام علی (ع) پیرامون وحدت اشاره دارد و این روایت را امام صادق (ع) از امام علی (ع) نقل نموده است. امام (ع) در این حدیث میفرماید: به واليان خود خيانت نکنيد، با رهبران خود دغلى نكنيد و پيشوايان خود را نادان نخوانيد و از رشته پيوند خود (جماعت مسلمين) پراكنده نشويد كه سُست شويد و شوكت و دولت شما از بین میرود و اساس كارهاى شما بايد روى اين مبنا باشد و ... حدیث چهارم راجع به خطبه پیامبر گرامی اسلام (ص) درباره وظایف حاکم جامعه اسلامی است.
کلیدواژه: کتاب حجت، باب «مَا يَجِبُ مِن حَق الإمَام عَلَى الرَّعِية وَ حَقّ الرَّعية عَلَى الإمَام» (روایات 1 ـ 4).