گزیده درس چهارصد و بیست و یک
بحث در روایات باب «أَنَّ الإِيمَانَ يَشرِكُ الإِسلَامَ وَ الإِسلَامَ لَا يَشركُ الإِيمَانَ» است و در جلسه گذشته سه روایت آن بررسی گردید. استاد درس را با ترجمه و تبیین روایت چهارم شروع میکند که محتوای آن در رابطه با جایگاه مسجدالحرام و خانه کعبه در اسلام است. ابوالصباح كنانى میگويد: خدمت امام صادق (ع) عرض كردم کدام یک از ايمان و اسلام برتر است؛ چون برخی از افراد ميگويند: اسلام برتر از ايمان است؟! امام (ع) فرمود: ايمان برتر از اسلام است. عرض كردم اين مطلب را به من خوب بفهمانيد! فرمود: چه ميگویى در مورد كسى كه به صورت عمدی در مسجدالحرام بول كند؟ عرض كردم: او را به شدت باید تنبیه کرد. فرمود: درست گفتى. حالا چه ميگویى راجع به كسى كه در خانه كعبه به صورت عمدی بول کند؟ عرض كردم بايد كشته شود. حضرت فرمود: درست گفتى، اکنون نمىبينى كه فضیلت خانه كعبه از مسجدالحرام بيشتر است و كعبه با مسجد شريك است؛ امّا مسجد با كعبه شريك نيست. همینطور است مسئله ايمان و اسلام؛ زیرا ایمان با اسلام شريك است، منتها اسلام شريك ايمان نيست. حدیث پنجم به تمثیل امام باقر (ع) راجع به تفاوت اسلام و ایمان اشاره میکند. در ادامه استاد به ترجمه و تبیین روایات باب «آخَرُ مِنْهُ وَ فِيهِ أَنَّ اَلْإِسْلاَمَ قَبْلَ اَلْإِيمَانِ» میپردازد که در آن دو روایت ذکر شده است. عبدالرحيم قصير میگويد: برای امام صادق (ع) نامه نوشتم و در آن نامه از ايمان پرسیدم و امام (ع) به نامهام جواب داد که در ادامه روایت آمده است. حدیث دوّم را سماعة بن مهران از امام (ع) نقل میکند که در آن راجع از تفاوت اسلام با ايمان شئوال شده است.
کلیدواژ: کتاب ایمان و کفر، باب «أَنَّ الإِيمَانَ يَشرِكُ الإِسلَامَ وَ الإِسلَامَ لَا يَشركُ الإِيمَانَ (روایات 4 ـ 5)» و باب «آخَرُ مِنْهُ وَ فِيهِ أَنَّ اَلْإِسْلاَمَ قَبْلَ اَلْإِيمَانِ (روایات 1 ـ 2».