درس 29 المقام الثانی فی الإستصحاب، الثالث...، ص46 - استاد: حجة الإسلام والمسلمین محمد هادی نبوی - Notes

درس 2/207 | زمان مطالعه: 5 دقیقه

کتاب فرائد الأصول شیخ انصاری:
کار شناس محترم در آغاز این جلسه دو مطلب را بیان می کند: مطلب اول: تقسیم برای استصحاب به اعتبار شک. شک دو صورت دارد:1. گاهی شک، شک در مقتضی است؛ یعنی اینکه شک می کنیم که این مستصحب قابلیّت بقاء تا این زمان را دارد یا خیر؟. مانند اینکه من به زید کتاب 100 تومانی را 200 تومان می فروشم، دو ساعت بعد می فهمد که مغبون شده است اما او بلافاصله ترتیب اثر نمی دهد و دو روز بعد ترتیب اثر می دهد و خیار غبن را اعمال می کند؛ شک می کند که خیار غبن هنوز برای او ثابت است یا خیر؟. 2. گاهی شک، شک در رافع است؛ یعنی ما یقین داریم که این مستصحب قابلیّت بقاء إلی الأبد را دارد لولا الرافع و شک ما به خاطر شک در وجود رافع است. مانند اینکه شخصی وضوء می گیرد و با این وضوء شخص طهارت پیدا می کند و این طهارت قابلیّت بقاء إلی الأبد را دارد.استصحاب به این اعتبار بر دو قسم می شود:1. استصحاب در شک در مقتضی؛ مانند استصحاب خیار غبن.2. استصحاب در شک در رافع. سپس به تبیین صور هفتگانه در مسئله پرداخته است. شک دو صورت دارد:1. گاهی شک، شک در مقتضی است.2. گاهی شک، شک در رافع است. این شک خود دارای دو صورت است: 1. شک در وجود رافع. مانند اینکه این شخص وضوء گرفت و یقینا متطهر شد؛ بعدا این شخص شک می کند که آیا بول از او خارج شد یا نه؟. نام این قسم شک در وجود رافع است.2. شک در رافعیّت موجود. این شک خود دارای چهار صورت است:
1. شک در رافعیّت به خاطر تردد مستصحب است. مانند اینکه در روز جمعه الله اکبر اذان ظهر که گفته شد ذمه من مشغول به نماز شد؛ نماز ظهر می خوانم و نماز جمعه نمی خوانم؛ بعد از آن شک می کنم که آیا الآن مشغولیت ذمه(مستصحب) به حال خودش باقی است یا نه؟. شک من در مستصحب(اشتغال ذمه) به خاطر این است که مستصحب مردد است بین نماز ظهر و نماز جمعه.2. شک در رافعیّت موجود به خاطر جهل در صفت موجود که آیا موجود رافع هست یا خیر؟. مثلاً شخصی وضوء گرفت و یقینا متطهر شد؛ بعدا از این شخص مذی خارج شد؛ بعد از خروج مذی شک می کند که طهارت او باقی است یا باقی نیست؟. در اینجا شک به خاطر جهل به صفت مذی است که نمی دانیم آیا مبطل وضوء هست یا نه.3. شک در رافعیّت موجود به خاطر جهل در صفت موجود که آیا موجود مصداق رافع معلوم المفهوم هست یا خیر؟. مثلاً شخصی وضوء گرفت و یقینا متطهر شد؛ بعدا از این شخص رطوبتی خارج شد؛ بعد از خروج این رطوبت شک می کند که آیا طهارت او باقی است یا باقی نیست؟. این شخص می داند بول یعنی چه، و بول رافع است؛ این شخص می داند مذی یعنی چه و حکم آن را هم می داند؛ اما شک دارد که این رطوبت مصداق بول است یا مذی؟.4. شک در رافعیّت موجود به خاطر جهل در صفت موجود که ایا امر موجود مصداق رافع مجهول المفهوم هست یا خیر؟. مثلاً شخصی وضوء گرفت و یقیناً متطهر شد؛ بعداً چرت زد و بعد از آن شک کرد که آیا بعد از این چرت طهارت به حال خودش باقی است یا باقی نیست؟. شک به خاطر این است که نمی داند این چرت رافع طهارت است یا نیست؟. شک در رافعیّت چرت به خاطر این است که ما نسبت به صفت چرت جاهل هستیم که آیا این چرت مصداق رافع مجهول المفهوم(نوم) هست یا خیر؟.
سؤال: آیا تمام شش قسم(1. شک در مقتضی. 2. شک در وجود رافع. و چهار قسم هم شک در رافعیّت موجود.) داخل در محل نزاع است؟. جواب: مرحوم شیخ می فرماید ظاهر این است که علماء در هر شش قسم اختلاف دارند و لذا عده ای می فرمایند استصحاب مطلقا (در هر شش قسم) حجّت است؛ عده ای می گویند استصحاب مطلقا (در هر شش قسم) حجّت نیست. عده ای هم تفصیل قائل شده اند: تفصیل اول: استصحاب در شک در وجود رافع حجّت است و بقیه حجّت نیست. تفصیل دوم: استصحاب در شک در مقتضی و صورت یک و دو از شک در رافعیت موجود حجّت نیست و در سه صورت دیگر(شک در وجود رافع، و صورت سوم و چهارم شک در رافعیّت موجود) حجّت است.

درس قبلی

استاد محمد هادی نبوی

طراح محصول

پروفایل

جلسات کلاس

کارایی بهتر در اپلیکیشن

دانلود اپلیکیشن

GDPR

When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.

درس 29 المقام الثانی فی الإستصحاب، الثالث...، ص46 - استاد: حجة الإسلام والمسلمین محمد هادی نبوی - Notes

استاد محمد هادی نبوی

جلسات کلاس

حریم خصوصی شما مهم است

GDPR