28 نِسَب چهارگانه - استاد: رحمت الله رضایی - Notes

درس 2/262 | زمان مطالعه: 5 دقیقه

گزیده درس بیست و هشت
یکی از تقسیمات مفاهیم، مربوط به نسبت‌های چهارگانه است. اگر دو لفظ مترادف نباشند، قطعاً باهم متباین خواهندبود. چنانچه دو مفهوم را باهم بسنجیم، همانگونه که دو یا چند لفظ باهم قبلا ‌سنجیده شد یا سر از ترادف درمی‌آورد یا تباین. با این تفاوت که مقصود از تباین در الفاظ بر حسب مفهوم، به معنای مغایرت معانی آنها با یکدیگر بود؛ ولی مراد از تباین در نسب اربع بر حسب مصداق است. در تقسیم الفاط به مترادف و متباین، سخن از یگانگی و تعدد معنا بود، امّا در اینجا سخن از نسبت میان معانی به لحاظ مشارکت و عدم مشارکت آنها در مصداق است. مرحوم مصنف می‌فرماید: در نسب اربع، چنانچه دو مفهوم باهم متباین باشند، وقتی باهم مقایسه می‌شوند، یکی از نسبت‌های چهارگانه مبان آنها برقرار است: 1. نسبت تساوی 2. نسبت عموم و خصوص مطلق 3. نسبت عموم و خصوص من وجه 4. نسبت تباین. تساوی در جایی است که دو معنا در تمام مصادیق با یکدیگر مشترک باشند. نسبت عموم و خصوص مطلق در جایی است که یک مفهوم بر تمام مصادیق مفهوم دیگر صدق می‌کند بر خلاف دیگری، مانند حیوان و انسان. نسبت عموم و خصوص من وجه در جایی است که هر یک از دو مفهوم بر بعضی از مصادق مفهوم دیگر صدق می‌کند و بر برخی صدق نمی‌کند. نسبت تباین در جایی است که دو معنا هیچ مصداق مشترکی باهم ندارد، مانند سیاه و سفید.
کلیدواژه: نسب اربع.

درس قبلی

استاد رحمت الله رضایی

طراح محصول

پروفایل

جلسات کلاس

کارایی بهتر در اپلیکیشن

دانلود اپلیکیشن

GDPR

When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.

28 نِسَب چهارگانه - استاد: رحمت الله رضایی - Notes

استاد رحمت الله رضایی

جلسات کلاس

حریم خصوصی شما مهم است

GDPR