گزیده درس چهل
مرحوم مظفر برای عرض عام و عرض خاص یک تقسیم دیگری بیان میکند و آن تقسیم به عرض لازم و عرض مفارق است. در عرض لازم تفکیک عقلی میان عارض و معروض ممکن نیست، مانند عدد زوجیت برای اربعه. اعراض مفارق، اعراضی است که تفکیک میان عارض و معروض در ذهن ممکن است، مانند اینکه انسان همیشه قاعد یا قائم نیست. سپس ایشان، عرض لازم را به دو گونهی لازم بیّن و لازم غیر بیّن تقسیم میکند: لازم بیّن، زمانی است که ملازمهی بین دو شئ بدیهی و نیاز به برهان نداشته باشد. لازم غیر بیّن، زمانی است که ملازمهی میان دو شئ بدیهی نباشد و نیازمند به برهان باشد. عرضی لازم بیّن به عرضی لازم بیّن بمعنی الاعم و عرضی لازم بیّن بمعنی الاخص تقسیم میشود: بیّن بمعنی الاعم، لازمی است که تصور آن، همراه با تصور ملزوم و تصور نسبت میان آن دو جزم به ملازمه را بدنبال دارد، مانند اینکه عدد دو نصف چهار و ربع هشت است. در مقابل بیّن بمعنی الاخص، به شکلی است که تصور ملزوم بدون نیاز به وساطت امر دیگری، تصور آن را در پی دارد. عرض مفارق به اعراض دائم، سریع الزوال و بطیئ الزوال تقسیم میشود.
کلیدواژه: عرضی لازم و عرضی مفارق.
کوکیها و فناوریهای مشابه در سایتهای ما برای شخصیسازی محتوا و تبلیغات استفاده میشوند. شما میتوانید جزئیات بیشتر را در زیر مشاهده کرده و تنظیمات شخصی خود را تغییر دهید. با کلیک روی OK یا هر محتوایی در سایتهای ما، شما با استفاده از این کوکیها و فناوریهای مشابه موافقت میکنید.
GDPR
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.