39 حمل مواطاة و اشتقاق - استاد: رحمت الله رضایی - Notes

درس 2/262 | زمان مطالعه: 5 دقیقه

گزیده درس سی و نُه
مرحوم مصنف می‌فرماید: وقتی گفته می‌شود «الانسان ضاحک»، چنین حملی را «حمل مواطات» یا حمل «هوهو» می‌گوید. معنایش این است که ذات موضوع همان محمول است و حمل کلیات خمس بر یکدیگر و هم‌چنین بر افراد و مصادیق‌شان از این نوع است. امّا نوع دیگری از حمل، «حمل اشتقاق» یا «حمل ذوهو» است که حمل ضاحک بر انسان، حمل اشتقاق است. چون نمی‌توان گفت: «الانسان ضِحکٌ» و محمول را نمی‌توان بدین صورت بر موضوع حمل کرد، بلکه باید از آن یک مشتق بگیرد یا اینکه واژه «ذو» را بر آن اضافه شود. مثلا باید گفت: «الانسا ضاحک» که «ضاحک» از «ضِحک» گرفته شده است و یا اینکه گفته شود «الانسان ذو ضحک: انسان دارای خنده است.» دلیل اینکه آن را حمل اشتقاق می‌نامد این است که تا اسمی مانند ضاحک از محمول [ضحک] مشتق نشود و یا لفظ «دارای» به آن اضافه نشود، نمی‌توان آن را بر موضوع حمل کرد. لذا اشکال مستشکل به این دلیل بوده است که میان حمل مواطات و حمل اشتقاق فرق نگذاشته است و حال آنکه گفته شد که حمل کلیات خمس به حمل مواطات است نه حمل اشتقاق. در ادامه مرحوم مظفر در باره‌ی عروض بحث می‌کند و بیان می‌دارد وقتی گفته می‌شود «الف» بر «ب» عارض می‌شود؛ گاهی مقصود آن است که «الف» یک کلی بیرون از «ب» است که بر آن حمل می‌شود، مانند آنجا که گفته می‌شود: ضاحک بر انسان عارض می‌شود. گاهی مراد آن است که «الف» یک عرض است؛ یعنی موجودی است که وجودش لغیره بوده و نیازمند به موضوع و محلی است که در آن حلول کند، مانند آنجا که گرفته می‌شود: ضحک بر انسان عارض می‌شود. مقصود از عروض در بحث کلیات خمس، عروض به معنای حمل است.
کلیدواژه: حمل مواطات و حمل اشتقاق و عروض

درس قبلی

استاد رحمت الله رضایی

طراح محصول

پروفایل

جلسات کلاس

کارایی بهتر در اپلیکیشن

دانلود اپلیکیشن

GDPR

When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.

39 حمل مواطاة و اشتقاق - استاد: رحمت الله رضایی - Notes

استاد رحمت الله رضایی

جلسات کلاس

حریم خصوصی شما مهم است

GDPR