گزیده درس صد و پنجاه و سه
این درس به باب «طَبَقَاتِ الْأَنْبِيَاءِ وَ الرُّسُلِ وَ الْأَئِمَّةِ (ع)» اختصاص دارد. مرحوم کلینی در این باب چهار روایت نقل کرده است که اوّلین آن از امام صادق (ع) است. امام صادق (ع) در این روایت میفرماید: پيامبران و رسولان دارای چهار طبقه هستند: اوّل، پيامبري كه تنها براي خودش پيامبر است و به ديگري تجاوز نميكند (و خدا به وسيلهاي وظايف شخصي او را به او ميفهماند) دوّم، پيامبري كه در خواب ميبيند و آواز هاتف را ميشنود؛ ولي خود او را در بيداري نميبيند و بر هيچ كس مبعوث نيست و خود او امام و پيشوايي دارد؛ چنانچه ابراهيم بر لوط (ع) امام بود. سوم، پيامبري كه در خواب ميبيند و صدا را ميشنود و فرشته را ميبيند و به سوي گروهي كم يا زياد مبعوث است، مانند يونس. چهارم، پيامبري كه در خواب ميبيند و صدا را ميشنود و در بيداري ميبيند و او امام است مانند پيامبران اولوالعزم؛ از باب نمونه حضرت ابراهيم (ع) مدتي پيامبر بود و امام نبود تا خداوند فرمود: من تو را امام مردم قرار دادم. روایت دوّم، به این مسئله پرداخته است که حضرت ابراهیم پس از طی چه مراحلی به امامت رسید؟ در روایت سوم به جایگاه انبیاء اولوالعزم در میان سایر انبیاء اشاره میکند و محتوای روایت چهارم همانند محتوای روایت دوم این باب است که به همان مسئله اشاره کرده است: حضرت ابراهیم پس از طی چه مراحلی به امامت رسید؟ استاد بعد از اینکه تمام روایات این باب را بررسی میکند، در ادامه به سراغ باب بعدی «الْفَرْقِ بَيْنَ الرَّسُولِ وَ النَّبِيِّ وَ الْمُحَدَّث» میرود و روایات این باب را هم ترجمه و تبیین مینماید. روایات اوّل و دوم این باب به تفاوت رسول، نبی و امام در دریافت وحی میپردازد و در روایت سوم به این مسئله اشاره شده است که آیا نزول وحی بر انبیاء و رسل یکسان است یا نه؟ در روایت چهارم به این نکته پرداخته شده است که محدث، وحی را چگونه دریافت میکند؟
کلیدواژه: کتاب حجت، باب «طَبَقَاتِ الْأَنْبِيَاءِ وَ الرُّسُلِ وَ الْأَئِمَّةِ (روایات 1 ـ 4)» و باب «الْفَرْقِ بَيْنَ الرَّسُولِ وَ النَّبِيِّ وَ الْمُحَدَّث (روایات 1 ـ 4)».