گزیده درس دوصد و نُه
در درس گذشته موضع معنا و تعریف گردید و آن را به معنای اصل و قاعده کلی گرفت که مشتمل بر یکسری قواعد جزئیتر و مصادیق خاصتر است. به دیگر سخن، موضع یک عنوان کلی است که شامل یکسری مشهورات میشود که نام آن عنوان کلی، موضع است. گفته شد که موضع میتواند از مشهورات نباشد، ولی مشتمل بر مجموعه مشهورات باشد و برای این مدعا دو دلیل ارائه گردید. نکته دیگری که مطرح میشود این است که هرچند این عام مشهور نیست و نقضپذیر است، ولی لازمهی مشهور نبودن این موضع این نیست که آن اقسام مندرج در تحت این عام هم مشهور نباشد؛ زیرا نقض عام به نقض خاص منتهی نمیشود و سپس ایشان این مسئله را به تفصیل توضیح میدهد. مرحوم مصنف در ادامه به این پرسش میپردازد که وقتی موضع از مشهورات نیست، چه فائده بر آن مترتب میشود؟ در جواب این پرسش میفرماید: فائده موضع آن است که شخص مجادل میتواند آن را یاد بگیرد و به صورت یک اصل در ذهن خود بسپارد تا قضایای مشهوری که در مقام جدل مورد نیاز است از آن استنباط کند.
کلیدواژه: مواضع جدل.