خلاصه درس35
در این درس راجع به شرایط و صفات امام بحث میشود که از جمله شرائط امام، عصمت است. در اینکه عصمت یک امر اکتسابی است یا یک امر تفضلی و اعطایی، در این زمینه میان علمای علم کلام اختلافنظر وجود دارد. امّا، اینکه عصمت را اکتسابی بدانیم یا تفضلی و اعطایی، بحث تنافی آن با عدل و حکمت خداوند و یا مسئله جبر از دیگر مباحثی است که مطرح شده و به درستی تمام اشکالات در این زمینه مرتفع گردیده است.
برای معصوم بودن امام به سه نوع دلیل استدلال شده است. دلیل نخست، عقلی است که در بحث مربوط به نبوت بررسی گردید. دلیل دوّم، نقلی است که با استفاده از آیات و روایات میتوان عصمت امام را اثبات کرد. دلیل سوم، دلیل تلفیقی است که در حقیت این دلیل، تلفیقی از عقل و نقل میباشد.
خودآزمایی
مرحوم محقق طوسی برای امام چند شرط ذکر کرده است؟
منظور از عصمت اکتسابی چیست و آن را توضیح دهید؟
مقصود از عصمت تفضلی یا اعطایی چیست و ارتباط آن را با اختیار امام و نیز عدل و حکمت خداوند شرح دهید؟
یک دلیل عقلی بر عصمت امام بیان کنید؟
یک روایت که بر عصمت امام دلالت کند، ذکر نمایید؟
مقصود از دلیل تلفیقی چیست و آن را به اختصار توضیح دهید؟