خلاصه درس 4
در این درس به وجه تمایز علم اخلاق از علوم دیگر به خصوص ازآداب و علم حقوق پرداخته شد و برای اینکه فرق بین ادب و اخلاق روشن شود، به ناچار به تعریف ادب در لغت و اصطلاح پرداخته شد و سپس به تفاوت آن دو از نظر درونی بودن اخلاق و بیرونی بودن ادب، متغیر بودن ادب و ثابت بودن اخلاق و علیت داشتن اخلاق نسبت به ادب و متأثر بودن ادب از اخلاق و هم چنین از تفاوت آن دو در منابع دینی و عقلی و گستردگی بیشتر قلمرو اخلاق نسبت به ادب پرداخته شد.
در مورد تفاوت علم اخلاق با علم حقوق از تفاوت قلمرو آن دو و هم چنین از لحاظ ضمانت اجرایی و نیات و اهداف آن دو سخن گفته شد و توضیح داده شدکه حقوق به روابط اجتماعی نظر داشته و اخلاق به روابط گستردة انسان با خود، خدا، دیگران و محیط زیست نظر دارد. از نظر ضمانت اجرایی حقوق ضمانت اجرایی دارد ولی اخلاق تنها پشتوانه وجدان و باورهای مذهبی را دارد. در علم حقوق، در انجام کارها نیت خاص شرط نیست ولی در اخلاق باید کارها قربة الی الله انجام شود. هدف حقوق تأمین امنیت اجتماعی و هدف اخلاق خودسازی و رسیدن به سعادت است.
خودآزمایی درس 4
1. معنای لغوی و اصطلاحی ادب را بیان نمائید.
2. تفاوتهای اخلاق و ادب را بر شمارید
3. ادب و اخلاق از نظر عقلی چه فرقی باهم دارند؟
4. قلمرو ادب و اخلاق را به طور مشخص تعیین بفرمائید.
5. علم حقوق را تعریف نمائید.
6. از نظر قلمرو و ضمانت اجرایی چه تفاوتی بین علم اخلاق و علم حقوق وجود دارد؟
7. فرق علم اخلاق با علم حقوق از لحاظ نیات و اهداف چیست؟ توضیح دهید.