خلاصه درس 41
در این درس موضوع احسان و نیکوکاری به عنوان یکی دیگر از فضایل اجتماعی مورد بحث قرار گرفت. مفهوم احسان از نظر لغوی و اصطلاحی تعریف گردید. سپس به مولفه‌های احسان یعنی حسن، فاعلی، حسن فعلی و درست انجام شدن آن اشاره شد. اهمیت احسان و نیکوکاری طبق تصریح برخی از بزرگان برتر از عدالت قلمداد گردید.
از آثار احسان به ایجاد محبت و همبستگی در جامعه و برطرف شدن کاستی‌ها و کمبودها پرداخته شد. سپس به جایگاه احسان و نیکوکاری در قرآن کریم اشاره شد که در آن توصیه‌های زیبا به این فضیلت صورت گرفته بود. از روایات نیز تذکر داده شد که در یک اثر بیش از 253 روایت در این باره جمع آوری شده است. اما در مورد اداب احسان و نیکوکاری گفته شد که نیکی باید کوچک شمرده شود، حاجت طرف به طور کامل یا در حد مقدور برآورده شود. از طرف درخواست دعای خیر شود و از بهترین مال انفاق شود.
در این میان نیکی به افراد خاص نظیر پدر ومادر، نزدیکان، ایتام، فقرا و... همسر سفارش خاص شده بود. در ادامه به شیوه‌های ترویج احسان و نیکوکاری در جامعه نظیر استفاده از روش تبلیغ، توجه به الگوهای زنده و مؤثر، تبیین آثار دنیوی و اخروی احسان و... پرداخته شد. در اخیر به لزوم توجه به احسان در کشورهای اسلامی برای جبران کمبودها و مشکلات جوامع اسلامی توجه داده شد.
خود آزمایی درس41
1. تعاریف اصطلاحی احسان را بیان و ارزیابی نمائید.
2. احسان از چه مولفه‌هایی برخوردار است؟ توضیح دهید.
3. دو اثر مهم احسان را بیان نمائید.
4. احسان و نیکوکاری در قرآن کریم از چه جایگاهی برخوردار است؟
5. در روایات به مسئله احسان و نیکوکاری چگونه برخورد شده است؟
6. آداب احسان و نیکوکاری را برشمارید.
7. در میان افراد گوناگون به چه کسانی سفارش خاص به احسان صورت گرفته است؟
8. توجه به الگوهای زنده و تأثیرگزار چگونه سبب ترویج احسان در جامعه می‌گردد؟
9. چرا به احسان در کشورهای اسلامی ضرورت بیشتری احساس می‌شود؟
