گزیده درس پنجاه و چهار
در درس گذشته دو حدیث از احادیث باب «الاخذ بالسنة وشواهد الکتاب: اخذ به سنت و گواه قرآنی» مورد بحث و بررسی قرار گرفت. استاد ترجمه و تبیین روایات این باب را از حدیث سوم آغاز میکند. این حدیث از امام صادق (ع) روایت شده است که حضرت فرموده است هر چيزى بايد به قرآن و سنت برگردد، هر حديثى که موافق قرآن نيست ظاهرى آراسته دارد؛ ولى دروغ است: «كُلُّ شَيْءٍ مَرْدُودٌ إِلَى اَلْكِتَابِ وَ اَلسُّنَّةِ وَ كُلُّ حَدِيثٍ لاَ يُوَافِقُ كِتَابَ اَللَّهِ فَهُوَ زُخْرُفٌ.» در حدیث چهارم، به این مسئله توجه شده است که هر روایتی با قرآن موافق نباشد، باطل است. امام صادق (ع) در حدیث پنجم نیز به همین مسئله اشاره کرده است و در حدیث ششم گفته است هر کسی با قرآن و سنت پیامبر مخالف باشد، کافر است. امام سجاد (ع) در حدیث هفتم فرموده است بهترین کارها نزد خدا این است که طبق سنت باشد و لو اینکه آن کار اندک باشد. حدیث یازدهم از امام باقر (ع) است و حضرت میفرماید: «هر كه از سنت تجاوز كند بايد به سنت بازگردد.» حدیث دوازدهم از امام علی (ع) است که آن حضرت «سنت» را دو تا میداند: «قَالَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ (ع): اَلسُّنَّةُ سُنَّتَانِ سُنَّةٌ فِي فَرِيضَةٍ اَلْأَخْذُ بِهَا هُدًى وَ تَرْكُهَا ضَلاَلَةٌ وَ سُنَّةٌ فِي غَيْرِ فَرِيضَةٍ اَلْأَخْذُ بِهَا فَضِيلَةٌ وَ تَرْكُهَا إِلَى غَيْرِ خَطِيئَةٍ: حضرت اميرالمؤمنين (ع) فرمود: سنت دو نوع است: سنتى است واجب كه عمل به آن هدايت و ترك آن گمراهى است و سنتى است غير واجب كه عمل به آن ارزشمند است و ترك آن گناه نيست.» در این درس مجتوای کتاب فضل علم به پایان میرسد و استاد از درس بعدی وارد کتاب «توحید» میشود و ابواب و احادیث آن را مورد بحث و بررسی قرار میدهد.
کلیدواژه: کتاب فضل علم، باب «الاخذ بالسنة و شواهد الکتاب» (3 ـ 12).