گزیده درس صد و هشتاد و سه
مرحوم کلینی در باب «أَنَّ اَلْأَئِمَّةَ قَدْ أُوتُوا اَلْعِلْمَ وَ أُثْبِتَ فِي صُدُورِهِمْ»، پنج روایت ذکر کرده که اولین آن از امام باقر (ع) است که آن را ابوبصیر از ایشان نقل نموده است. در واقع، روایات این باب در تفسیر آیاتی است که خداوند علم و دانایی حقیقی را در سینههای امامان معصوم (ع) ائمه (ع) قرار داده است. عبدالعزيز عبدى از امام صادق (ع) راجع به تفسير قول خداوند متعال: «بَلْ هُوَ آياتٌ بَيِّناتٌ فِي صُدُورِ اَلَّذِينَ أُوتُوا اَلْعِلْمَ» نقل میکند که حضرت فرمود: آنها ائمه (ع) هستند. احادیث دوّم، چهارم و پنجم نیز روایات تفسیری هستند و امام صادق (ع) درباره آیه شریفه 49، سوره عنکبوت بیان داشته است. در حدیث سوم، امام باقر (ع) درباره منحصر بودن علم به ائمه (ع) سخن گفته است. این حدیث را ابوبصیر از امام باقر (ع) نقل میکند: امام (ع) در تفسیر این آيه شریفه: «بَلْ هُوَ آياتٌ بَيِّناتٌ فِي صُدُورِ اَلَّذِينَ أُوتُوا اَلْعِلْمَ» فرمود: اى ابومحمد، به خدا مقصود آن نيست كه قرآن آيههایی است ميان دو جلد، گفتم: قربانت گردم، پس چه كسانىاند؟ حضرت فرمود: جز ما اميد مىرود كه كى باشد؟» استاد بعد از اینکه روایات این باب را بررسی میکند، به بررسی روایات باب «فِي أَنَّ مَنِ اصْطَفَاهُ اللَّهُ مِنْ عِبَادِهِ وَ أَوْرَثَهُمْ كِتَابَهُ هُمُ الْأَئِمَّةُ (ع)» میپردازد. مرحوم کلینی در این باب، در بارهی برگزیدگان خدا و وارثان قرآن، چهار روایت ذکر کرده است. اولین حدیث این باب از امام باقر (ع) در تفسیر آیه شریفه 29، سوره فاطر است. سالم میگويد: از امام باقر (ع) در مورد این آیه پرسیدم: "سپس ارث داديم كتاب را به كسانى كه برگزيديم از بندگان خود، برخى به خود ستم كردند و برخى ميانه روند و برخى پيش رو براى هر كار خيرى به اذان خدا"، ایشان فرمود: پيشرو در خيرات امام است و ميانهرو عارف به امام و ستمكار به خود آنكه امام را نشناسد.» حدیث دوم از امام صادق (ع) است که درباره وارثان قرآن و ویژگی آنها بیان شده و حدیث سوم بازهم از امام صادق (ع) است که در تفسیر آیه شریفه 121، سوره بقره بیان گردیده است.
کلیدواژه: کتاب حجت، باب «أَنَّ اَلْأَئِمَّةَ قَدْ أُوتُوا اَلْعِلْمَ وَ أُثْبِتَ فِي صُدُورِهِمْ (روایات 1 ـ 5)» و باب «فِي أَنَّ مَنِ اصْطَفَاهُ اللَّهُ مِنْ عِبَادِهِ وَ أَوْرَثَهُمْ كِتَابَهُ هُمُ الْأَئِمَّةُ (روایات 1 ـ 4)».