گزیده درس دوصد و سه
در درس قبلی، قسمت بیشتری از حدیث هفتم باب «في شأن إنّا أنزلناه في ليلة القدر و تفسيرها» ترجمه و تبیین شد و در این درس ابتدا به بخش باقیمانده این حدیث پرداخته میشود و بعد از آن استاد وارد حدیث هشتم میگردد. خلاصه سخن امام باقر (ع) این بود که خداوند شب قدر را برای انبیاء و اوصیاء قرار داده تا اوصیاء بعد از انبیاء حضور داشته باشند و ملائک بر آنها نازل شوند و این سنت خدا از زمان حضرت آدم (ع) وجود بوده و تا روز قیامت تداوم خواهدیافت. استاد درس را از این عبارت شروع میکند: «فَقَدْ مَكَّنَ وُلَاةَ الْأَمْرِ بَعْدَ مُحَمَّدٍ بِالْعِلْمِ وَ نَحْنُ هُمْ فَاسْأَلُونَا فَإِنْ صَدَقْنَاكُمْ فَأَقِرُّوا وَ مَا أَنْتُمْ بِفَاعِلِينَ ...». خدا واليان امر را بعد از محمد (ص) در علم استقرار بخشيد و آن والیان ما هستيم. پس از ما بپرسيد، اگر به شما راست گفتيم، اعتراف كنيد- ولى شما اعتراف نخواهيدكرد- اما علم ما ظاهر است (زيرا اگر شما از ما نپرسيد، ديگران ميپرسند و اگر شما از روى لجاجت و عناد اعتراف نكنيد، مردم بىغرض چيز فهم ديگر هستند)؛ امّا وقت و زمانى كه دين خدا به وسيله ما در آن ظاهر گردد به طورى كه ميان مردم هيچگونه اختلافى نباشد، آن را مدتى است كه با گذشت شبانه روزها سپرى شود، و چون وقتش رسد آشكار گردد و امر يكى شود و اختلاف از ميان مردم از بین برود ... در ادامه استاد به سراغ بررسی حدیث هشتم میرود و بخشی از آن را مورد بررسی قرار میدهد. این حدیث در مورد تفاوت علم پیامبر (ص) در شب معراج و شب قدر است. در این حدیث آمده است که مردى خدمت امام باقر (ع) رسید و عرض كرد: ای پسر رسول خدا بر من خشم مكن! امام (ع) فرمود: براى چه؟ مرد عرض كرد: براى آنچه مىخواهم از شما سئوالی بپرسم. امام (ع) فرمود: بگو هرچه میخواهى. مرد عرض كرد: خواهش دارم خشم نكنى. امام (ع) فرمود: خشم نخواهمكرد. مرد عرض كرد: بفرمائيد به من اينكه فرمودى در باره شب قدر و فرود آمدن فرشتهها و روح در آن شب بر اوصياء، آيا دستورى براى آنها مىآورند كه رسول خدا (ص) آن را نمىدانست يا امرى مىآورند كه رسول خدا (ص) آن را مىدانست، با آنكه شما خود مىدانيد كه رسول خدا (ص) وفات كرد و چيزى نبود كه بداند جز آنكه همه را على (ع) حفظ كرده بود و در دل داشت؟ گویا این مرد پرسشهایی مطرح میکرد، رنگ و بوی اشکال و ایراد داشت و در حقیقت برای کسب آگاهی و دانایی نبود.
کلیدواژه: کتاب حجت، باب «في شأن إنّا أنزلناه في ليلة القدر و تفسيرها» (روایات 7 ـ 8).