گزیده درس صد و هشتاد و چهار
استاد در این درس ابتدا روایات باب «أَنَّ الْأَئِمَّةَ فِي كِتَابِ اللَّهِ إِمَامَانِ إِمَامٌ يَدْعُو إِلَى اللَّهِ وَ إِمَامٌ يَدْعُو إِلَى النَّار» را بررسی میکند که در آن فقط دو روایت ذکر شده است. این باب در مورد ائمه هدایت و ضلالت است. در حقیقت خداوند در قرآن کریم دو نوع امام معرفی کرده است که یکی مردم را به سوی خدا فرا میخواند و دیگری مردم را به سوی جهنم میکشاند. محتوای حدیث اوّل را امامان هدایت و ضلالت تشکیل میدهد و امام باقر (ع) میفرماید: وقتی آيه شریفه 71، سوره اسراء بر پیامبر (ص) نازل شد: «روزى كه بخوانيم هر مردمى را به امام آنها»، مسلمانان گفتند: يا رسولاللَّه مگر شما امام همه مردم نيستيد؟ رسول خدا (ص) فرمود: من از طرف خدا بر همه مردم رسول هستم و بعد از من محققاً امامانى از خاندانم از طرف خدا به مردم گماشته مىشوند، آنها در ميان مردم قيام مىكنند و مردم آنها را تكذيب مىنمايند و ائمه كفر و ضلالت و پيروانشان به آنها ستم مىكنند، و ... حدیث دوم به ویژگی ائمه هدایت و ضلالت میپردازد و این حدیث از امام صادق (ع) روایت شده است. استاد بعد از بررسی دو روایت این باب، دو حدیث باب «أنّ القُرآنَ یَهدی لِلامام» را ترجمه و تبیین میکند. حدیث اوّل تفسیری و از امام رضا (ع) در تفسیر آیه شریفه 33، سوره نساء بیان شده است و در حدیث دوّم به استوارترین راهی که به وسیله قرآن میتوان به آن به مقصد رسید، اشاره شده است. در ادامه استاد به ترجمه و تبیین روایات باب «أن النعمة التي ذكرها الله عز و جل في كتابه الأئمة (ع)» میپردازد که مرحوم کلینی در آن، چهار روایت ذکر نموده است. حدیث اول از امام علی (ع) است که درباره تحریف سنت پیامبر اکرم (ص) راجع به خود و اهلبیت (ع) بیان شده و در حدیث دوّم با توجه به آیه شریفه «فبأیّ آلاء ربکما تکذبان»؛ به این مسئله پرداخته است که مقصود از نعمتهای پروردگار چیست؟ در حدیث سوم، ولایت اهلبیت (ع) بزرگترین نعمت خدا بر خلق دانسته شده و در حدیث چهارم اشاره شده است که مقصود خداوند از کفران نعمت در آیه شریفه 28 سوره ابراهیم، مخالفت قریش با پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) است.
کلیدواژه: کتاب حجت، باب «أَنَّ الْأَئِمَّةَ فِي كِتَابِ اللَّهِ إِمَامَانِ إِمَامٌ يَدْعُو إِلَى اللَّهِ وَ إِمَامٌ يَدْعُو إِلَى النَّار (روایات 1 ـ 2)»، باب «أنّ القُرآنَ یَهدِی لِلاِمَام (روایات 1 ـ 2)» و باب «أن النعمة التي ذكرها الله عز و جل في كتابه الأئمة (1 ـ 4)».