گزیده درس چهل و سه
دو مرحله از مراحل پنجگانه در درس قبیل بیان گردید و در این درس به سه مرحله باقیمانده پرداخته میشود. 3. در مرحله سوم انسان از تحقق یا عدم تحقق آن با «هل» بسیطه سئوال میکند؟ 4. انسان از احکام و احوال شئ با «هل» مرکبه میپرسد. 5. در مرحله پنجم در صدد تحصیل «علت» برمیآید. در ادامه مرحوم مظفر به خلاصه و تکمیل بحث گذشته میپردازد. وقتی خواهان تصور ماهیت شئ هستیم، توسط «ما» سئوال میشود که بر دو قسم شارحه و حقیقی تقسیم میشود. چنان خواهان آن باشیم که پس از آگاهی از جنس شئ آن را به نحو ذاتی یا عرضی از امور مشارک با آن در جنس جدا سازیم، کلمه «ای» به کار میرود. کلمه «هل» هم بر دو قسم است «هل بسیط» و «هل مرکب» که هر کدام تعریف خاص خود را دارد. توسط «لم» گاهی فقط تصدیق و حکم سئوال میشود و گاهی علت تصدیق و تحقق هر دو پرسیده میشود.
کلیدواژه: چیستی، هستی و چرایی اشیاء.