گزیده درس صد و سی و پنج
بحث در ارتباط با قیاس اقترانی شرطی است و در درس قبلی گفته شد که قیاس اقترانی به لحاظ نوع مقدماتش و همچنین به اعتبار جزء تام بودن یا نبودن به دو دسته تقسیم میشود. همچنین اشاره شد که قسم اوّل [قیاس اقترانی شرطی از نظر نوع مقدماتش به پنج نوع نقسیم میشود. اما، قیاس اقترانی شرطی به اعتبار جزء تام بودن و نبودن به سه قسم تقسیم میشود. قسم اوّل، قیاسی است که حد وسط در آن جزء تام هر دو مقدمه است. به این معنا که دو مقدمهی آن در یک جزء تام خود باهم اشتراک دارند، مانند «کلما کان الانسان عاقلا قنع بما یکفیه، کلمل قنع بما یکفی استغنی، کلما کان الانسان عاقلا استغنی.» قسم دوم، قیاسی است که حد وسط در آن جزء تام هیچیک از مقدمات نیست؛ یعنی دو مقدمهِ آن در یک جزء غیر تام اشتراک دارند. قسم سوم، قیاسی است که حد وسط در آن جزء تام یک مقدمه و جزء غیر تام مقدمه دیگر است.
کلیدواژه: اقسام قیاس اقترانی شرطی به اعتبار جزء تام بودن یا نبودن.