گزیده درس صد و چهل دو
در این درس مرحوم مظفر برای نتیجهگیری یا استنتاج از دو منفصله مانعة الجمع و مانعة الخلو مثالی ذکر میکند. مثلاً اگر شخصی که متهم به قتل است و او را نزد حاکم بیاورد و روی لباسش لکه قرمر وجود داشته باشد، متهم میگوید این رنگ قلم است. در اینجا اولین اقدامی که حاکم برای ابطال یا تایید سخن متهم انجام میدهد، این است که میگوید: «این لکه یا خون است یا مرکب است» (مانعة الجمع). و «این لکه یا خون است یا با شستن پاک نمیشود» (مانعة الخلو). سپس مرحوم مظفر هر کدام از قضایای مانعة الجمع و مانعة الخلو را به دو قضیه متصله تبدیل میکند. در ادامه صورتهای مختلفی از این مثال ترتیب میدهد و آنها را سپس به منفصله تبدیل میکند و در آخر چنین نتیجه میگیرد، این دو منفصله عین منفصلههای بدست آمده از نتیجه قیاس اول است با این تفاوت که تنها جای مقدم و تالی در آن عوض شده است.
کلیدواژه: ذکر مثال منفصلههای مانعة الجمع و مانعة الخلو.