کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد

گزیده درس اوّل
بحث در باره‌ی کتاب «کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد» است. این کتاب اثر علامه حلی است که شرحی بر کتاب «تجرید الاعتقاد» مرحوم خواجه نصیر

گزیده درس دو
درس دوم از جمله: «صلی الله علی اکمل ...» شروع می‌شود و تا «سالکا جدد التدقیق ...» ادامه یافته است. مرحوم خواحه نصیرالدین بعد از حمد خداون

گزیده درس سه
درس سوم از «و الآن حیث وفقنا الله تعالی ...» شروع شده است تا «لایمکن تحدیدها» ادامه یافته است. علامه حلی می‌فرماید: من از محضر خواجه نصیر

گزیده درس چهار
درس چهارم از «واعلم أنّ جماعة من المتکلمین ...»، شروع شده است و تا «اذ لا معنی اعم منه»، ادامه دارد. مرحوم خواجه و مرحوم علامه هر دو م

گزیده درس پنج
استاد میلانی، در این درس در رابطه با جمله «لا شئَ أعرف من الوجود، ...» حاشیه استاد حسن‌زاده آملی تبیین و توضیح می‌دهد و سپس آن را نقد می

گزیده درس شش
استاد میلانی در این درس، متن حاشیه استاد حسن‌زاده آملی را «لاشئَ أعرف من الوجود» را می‌خواند و آن را تطبیق می‌کند. در درس قبلی اشاره کرد

گزیده درس هفت
بعد از اینکه استاد میلانی از بررسی حاشیه استاد حسن‌زاده آملی فارغ می‌شود به این مطلب می‌پردازد که بخشی از متن کتاب کشف‌المراد نیاز به خو

گزیده درس هشت
درس نهم از «قال: و تردّد الذهن حال الجزم ...»، شروع شده است و تا «لم ینحصر التقسیم بین السلب و الایجاب»، ادامه دارد. استاد در ابتدا باقی

گزیده درس نُه
درس نهم از «الثالث: انّ مفهوم الوجود قابل للتقسیم ...»، شروع شده است و تا «و یقبل قسمته الی الانسان و الفرس»، ادامه دارد. در درس قبلی گف

گزیده درس ده
درس دهم از «المسأله الثالثة، فی أنّ الوجود زائده علی الماهیات ...»، شروع شده است و تا «و سیأتی تحقیق کلامهم فیه»، ادامه دارد. در درس گذشت

گزیده درس یازده
درس یازدهم از «و قد استدل الحکماء علی الزیادة بوجوه ...»، شروع شده است و تا «و هذا کلّه ظاهر البطلان»، ادامه دارد. در درس گذشته گفته ش

گزیده درس دوازده
درس دوازدهم از «قال: و لانفکاکهما تعقلاً»، شروع شده است و تا «لزم ان یکون الواجب مرکبا وهو محال»، ادامه دارد. استاد در این درس به شش

گزیده درس سیزده
درس سیزدهم از «قال: و قیامه بالماهیة من حیث هی»، شروع شده است و تا «کونها معدومة او موجودة، فالحصر ممنوع»، ادامه دارد. بحث در باره‌ی ا

گزیده درس چهارده
درس چهاردهم از «قال: فزیادته فی التصور»، شروع شده است و تا «یدل علی الثبوت الذهنی کما ذکرناه»، ادامه دارد. در درس گذشته اشاره شد که ن

گزیده درس پانزده
درس پانزدهم از «قال: و الموجود فی الذهن انّما هو ...»، شروع شده است و تا «الاعراض کلها للاشتداد و الضعف»، ادامه دارد. بحث در باره‌ی ا

گزیده درس شانزده
درس شانزدهم از «المسألة السابعة، فی أنّ الوجود خیر و العدم شرّ»، شروع شده است و تا «و الاّ تقابل العدم و الملکة»، ادامه دارد. بحث در

گزیده درس هفده
درس هفدهم از «المسألة التاسعة، فی انّه لا مثل للوجود»، شروع شده است و تا «لا باعتبار تقابلهما، و هذا فیه دقة»، ادامه دارد. در پایان درس

گزیده درس هجده
درس هجدهم از «المسألة الحادیة عشرة فی تلازم الشیئیة و الوجود»، شروع شده است و تا «و القول بکون الاتصاف امراً ذهنیاً و انّه منتفٍ فی الخ

گزیده درس نوزده
درس نوزدهم از «قال: و انحصار الموجود مع عدم تعقّل الزائد»، شروع شده است و تا «هکذا ینبغی أن یفهم کلامه ها هنا»، ادامه دارد. بحث در بار

گزیده درس بیست
درس بیستم از «قال: و لو اقتضی التمیّز الثبوت عیناً لزم منه محالاتٌ»، شروع شده است و تا «فیبطل قولهم کل ممکن ثابت»، ادامه دارد. سخن در ب

گزیده درس بیست و یک
درس بیست و یکم از «المسألة الثانیة عشرة، فی نفی الحال»، شروع شده است و تا «فانّ قیام الجنس بالفصل لیس هو قیام عرض بعرض»، ادامه دار

گزیده درس بیست و دو
در مسئله دوازدهم گفته شد که گروهی از اهل‌سنت اعتقاد داشتند که چیزی به نام «حال» وجود دارد که نه موجود و نه معدوم است. مرحوم خواجه

گزیده درس بیست و سه
درس بیست و سوم از «قال: و نوقضوا بالحال نفسها»، شروع شده است و تا «و هو غیر مرضی عندهم، لانّ الاحوال عندهم ثابتة»، ادامه دارد. سخن

گزیده درس بیست و چهار
درس بیست و چهارم از «المسألة الثالثة عشرة، فی التفریع علی القول بثبوت المعدوم و الاحوال»، شروع شده است و تا «فرع علی ثبوت ذلک ال

گزیده درس بیست و پنج
درس بیست و پنجم از «قال: و قسمة الحال الی المعلل و غیره ...»، شروع شده است و تا «فانّه یقابله عدم مثله خاص»، ادامه دارد. استاد می

گزیده درس بیست و شش
درس بیست و ششم از «المسألة الخامسة عشرة، فی انّ عدم الملکة یفتقر الی الموضوع»، شروع شده است و تا «و لا مشاحة فی ذالک لعدم فائدته»،

گزیده درس بیست و هفت
درس بیست و هفتم از «المسألة السادسة عشرة، فی انّ الوجود بسیط»، شروع شده است و تا «لجمیع المعقولات مع فرضنا ایّاه کذلک هذا خلف»، ا

گزیده درس بیست و هشت
درس بیست و هشتم از «المسألة السابعة عشرة، فی مقولیته علی ما تحته من الجزئیات»، شروع شده است و تا «فلانّه مقول علیها بالتشکیک، فله

گزیده درس بیست و نُه
بحث در باره‌ی تشکیک بود و معنای متواطی و مشکک یا تواطی و تشکیک بیان گردید. ضمنا، استاد اشاره کرد که فلاسفه رابطه‌ی انسان و خدا را

گزیده درس سی
درس سی‌ام از «المسألة الثامنة عشرة، فی الشیئیة»، شروع شده است و تا «لا یصح ذلک فلابدّ من التمایز»، ادامه دارد. مسأله هجدهم، در باره‌ی شیئ

گزیده درس سی و یک
درس سی و یکم از «قال: ثم العدم قد یعرض لنفسه فیصدق ...»، شروع شده است و تا «بانّ یصیر الاخص اعم فی طرف العدم»، ادامه دارد. قبلاً گفت

گزیده درس سی و دو
درس سی و دوم از «المسألة الحادیة و العشرون، فی قسمة الوجود و العدم الی المحتاج و الغنی»، شروع شده است و تا «فی طرف العدم و الامکان ع

گزیده درس سی و سه
درس سی و سوم از «قال: و کذلک العدم»، شروع شده است و تا «و کذا الباقیان»، ادامه دارد. بحث در باره‌ی مسئله بیست و دوم بود که گفته شد،

گزیده درس سی و چهار
درس سی و چهارم از «قال: و قد یؤخذ الاوّلان باعتبار بالغیر»، شروع شده است و تا «و الامتناع الی العدم و الوجود و العدم متقابلان»، اد

گزیده درس سی و پنج
درس سی و پنجم از «قال: و قد یؤخذ الامکان بمعنی سلب الضرورة ...»، شروع شده است و تا «فالاولی أن ینافی امکانه فی المستقبل»، ادامه دار

گزیده درس سی و شش
درس سی و ششم از «المسألة السادسة و العشرون، فی انّ الوجوب و الامکان و الامتناع لیست ثابتة فی الاعیان»، شروع شده است و تا «عن کونه وا

گزیده درس سی و هفت
درس سی و هفتم از «قال: و لو کان الامتناع ثبوتاً لزِم امکانُ الممتنع»، شروع شده است و تا «و لا یستدعی الفرق الثبوت کما فی الامتناع»،

گزیده درس سی و هشت
درس سی و هشتم از «المسألة الثامنة و العشرون، فی عروض الامکان و قسیمیه للماهیة قال: و لو کان الامتناع ثبوتاً لزِم امکانُ الممتنع»، ش

گزیده درس سی و نُه
درس سی و نُه از «المسألة التاسعة و العشرون، فی علة الاحتیاج الی المؤثر»، شروع شده است و تا «فعلم أنّ علّة الحاجة انّما هی الامکان ل

گزیده درس چهل
درس چهل‌ام از «الثانی: أنّ الحدوث کیفیة للوجود فیتأخر عنه»، شروع شده است و تا «لزم تقدّم الشئ علی نفسه بمراتب و هو محال»، ادامه دارد. اس

گزیده درس چهل و یک
درس چهل و یکم از «المسألة الثلاثون، فی أنّ الممکن محتاج الی المؤثّر»، شروع شده است و تا «فلابدّ من الانتهاء الی الوجوب»، ادامه دارد

گزیده درس چهل و دو
درس چهل و دوم از «قال: وهو سابق و یلحقه وجوب آخر لایخلو عنه قضیة فعلیة»، شروع شده است و تا «لا یمکن زواله عن الممکن فتغایرا »، ادام

گزیده درس چهل و چهار
درس چهل و چهارم از «الخامس: التقدم بالشرف کتقدم العالم علی المتعلم ...»، شروع شده است و تا «وجد له ما للمتأخر دون العکس»، ادام

گزیده درس چهل و پنج
درس چهل و پنجم از «و قال آخرون: انّه مقول بالتشکیک ...»، شروع شده است و تا «و المحدث لما لایستطال زمانه»، ادامه دارد. در پایان درس

گزیده درس چهل و شش
درس چهل و ششم از «قال و الحدوث الذاتیُّ متحققٌ ...»، شروع شده است و تا «و ذلک هو معنی الحدوث الذاتی»، ادامه دارد. بیان شد که اقسام

گزیده درس چهل و هفت
درس چهل و هفتم از «قال: و القدم و الحدوث اعتباران عقلیان ینقطعان بانقطاع الاعتبار»، شروع شده است و تا «و لا یرتفعان فتترکّب المنف

گزیده درس چهل و نُه
درس چهل و نهم از «قال: و لا یکون الذاتی جزءاً من غیره»، شروع شده است و تا «و قد تقدّم بیان ذلک فیما سلف»، ادامه دارد. در ویژگی سوم

گزیده درس پنجاه
درس پنجاه از «قال: و الوجود المعلوم هو القول بالتشکیک ...»، شروع شده است و تا «بل هو لازم من خارج ...»، ادامه دارد. بحث در باره‌ی مسئل

گزیده درس پنجاه و دو
درس پنجاه و دو از «قال: و لیس طبیعةً نوعیةً علی ما سلف ...»، شروع شده است و تا «تقتضی استعداد الحیاة بخلاف سائر الحرارات، فکذلک ا

گزیده درس پنجاه و چهار
درس پنجاه و چهار از «قال: و النقض بالقابل ظاهر البطلان»، شروع شده است و تا «و یلزم تأخره عن محله و تقدمه علیه هذا خلف»، ادامه د

گزیده درس پنجاه و پنج
درس پنجاه و پنج از «قال: و هو من المعقولات الثانیة»، شروع شده است و تا «ثم یلزم من معقولیة ذلک أن یکون موجوداً»، ادامه دارد. گفت

گزیده درس پنجاه و شش
درس پنجاه و شش از «قال: و کذلک العدم»، شروع شده است و تا «و هذا کله ظاهر»، ادامه دارد. اشاره شد که ذواتی وجود دارند که خارجی‌اند

گزیده درس پنجاه و هفت
درس پنجاه و هفت از «المسأله السابعة و الثلاثون، فی تصور العام»، شروع شده است و تا «بل باعتبار الذی ذکرناه»، ادامه دارد. مسئله سی

59 نقد حاشیه آقای حسن زاده بر تصور عدم - استاد: شیخ حسن میلانی

گزیده درس شصت
درس شصت از «قال: و أن یتصور عدم جمیع الاشیاء حتی عدم نفسه»، شروع شده است و تا «علی ما تقدم تحققه فی باب الثبوت»، ادامه دارد. برای عقل ج

گزیده درس شصت و یک
درس شصت و یک از «قال: و اذا حکم الذهن علی الامور الخارجیة ...»، شروع شده است و تا «و هو بحث شریف لایوجد فی الکلب»، ادامه دارد. بحث

گزیده درس شصت و دو
درس شصت و دو از «المسألة الثامنة و الثلاثون، فی کیفیة حمل الوجود و العدم علی الماهیّات»، شروع شده است و تا «أنّما هی فی التصور و ال

گزیده درس شصت و سه

درس شصت و سه از «قال: و سلبه لا یقتضی تمیزها و ثبوتها ...»، شروع شده است و تا «و یقال إنّها موجودة فی الاعیان بالعرض»، ادامه دارد

گزیده درس پنجاه و چهار
درس شصت و چهار از «قال: و أمّا الوجود فی الکتابة و العبارة فمجازیٌّ»، شروع شده است و تا «هنا أنّ الحکم یستدعی الحضور الذهنی لا

گزیده درس شصت و پنج
درس شصت و پنج از «قال: و لو اعیده تخلّل العدم بین الشئ و نفسِه»، شروع شده است و تا «لأنّهما متقابلان لایصدقان علی ذات واحدة»، ادام

گزیده درس شصت و شش
درس شصت و شش از «قال: و یلزم التسلسلُ فی الزمان»، شروع شده است و تا «و یصیر مفهومه مع کلّ واحد من تلک المفهومات قسماً»، ادامه دارد.

گزیده درس شصت و هفت
درس شصت و هفت از «المسأله الثانیة و الاربعون، فی البحث عن الامکان»، شروع شده است و تا «و جدها عرضا موجوداً فی محل هو عقله»، ادامه

گزیده درس شصت و هشت
درس شصت و هشت از «إذا ثبت هذا فنقول: الامکان کآلةٍ للعاقل بها یعرف حال الممکن ...»، شروع شده است و تا «لأنّه اعتبار عقلی علی ماتقد

گزیده درس شصت و نُه
درس شصت و نُه از «المسألة الثالثة و الاربعون، فی أنّ الحکم بحاجة ...»، شروع شده است و تا «و نقض العدم ثبوت، فالمؤثریة ثبوتیة»، ادا

گزیده درس هفتاد
درس هفتاد از «و تقریر الجواب: أنّ المؤثریة أمر اضافی یثبت فی العقل ...»، شروع شده است و تا «فانّ ذلک یستحیل وجوده قبل وجود العقل»، ادا

گزیده درس هفتاد و یک
درس هفتاد و یک از «قال: والمؤثر یؤثِّر فی الاثر لا من حیث هو موجود ...»، شروع شده است و تا «و لا تحقق للماهیة حال الحکم علیها بال

گزیده درس هفتاد و دو
درس هفتاد و دو از «و امّا الثانی: فلانّه یلزم ارتفاع الوجود عند ارتفاع المؤثّر ...»، شروع شده است و تا «لدلالته علی المعنیین بالش

گزیده درس هفتاد و سه
درس هفتاد و سه از «و قولنا عدمت الماهیة معناه أنّ الوجوب لدلالته ...»، شروع شده است و تا «یجوز أن یعلّل هذا العدم بذالک العدم فی

گزیده درس هفتاد و چهار
درس هفتاد و چهار از «المسألة الرابعة و الاربعون، فی أنّ الممکن الباقی محتاج الی المؤثّر»، شروع شده است و تا «لانّ وجود العلّة ی

گزیده درس هفتاد و پنج
درس هفتاد و پنج از «قال: و المؤثّر یفید البقاء بعد الاحداث»، شروع شده است و تا «یمکن استنادُه الی المختار»، ادامه دارد. بحث در ب

گزیده درس هفتاد و شش
درس هفتاد و شش از «اقول: هذا نتیجة ماتقدّم من انّ الممکن الباقی ...»، شروع شده است و تا «من الحیوانات و النباتات کائنة لابحسب الا

گزیده درس هفتاد و هفت
درس هفتاد و هفت از «و فرقة اُخری لک تقدّم علی ان یجعل العالم ... /حاشیه استاد حسن‌زاده آملی ص 120، سطر 6.»، شروع شده است و تا «و

گزیده درس هفتاد و هشت
درس هفتاد و هشت از «المسألة الخامسة و الاربعون، فی نفی قدیم ثانٍ»، شروع شده است و تا «و کل ممکن حادث و سیأتی تقریرهما»، ادامه دا

گزیده درس هفتاد و نُه
درس هفتاد و نُه از «المسألة السادسة و الاربعون، فی عدم وجوب المادهة و المدة للحادث»، شروع شده است و تا «بمعناه الارفع الاشمخ/ حا

گزیده درس هشتاد
درس هشتاد از «المسألة السادسة و الاربعون، فی عدم وجوب المادهة و المدة للحادث»، شروع شده است و تا «لا محالة قبل الخروج الی محلّ و هو ا

گزیده درس هشتاد و یک
درس هشتاد و یک از «و عن الثانی: انّ القبلیة و البعدیة تلحقان الزمان ...»، شروع شده است و تا «و ان کان ممکناً تسلسل»، ادامه دارد.

گزیده درس هشتاد و دو
درس هشتاد و دو از «الفصل الثانی: فی الماهیة و لواحقها»، شروع شده است و تا «و هذه عوارض لها»، ادامه دارد. مباحث و مسایل مربوط به ف

گزیده درس هشتاد و سه
درس هشتاد و سه از «قال: و حقیقة کل شیءٍ واحدة و مغایرة لما یعرضُ لها ...»، شروع شده است و تا «و قید الوحدة زائد فیجب حذفه»، ادامه

گزیده درس هشتاد و چهار
درس هشتاد و چهار از «المسألة الثانیة، فی اقسام الکلّی»، شروع شده است و تا «(و الثالث) العقلی و هو المرکب منهما»، ادامه دارد. قب

گزیده درس هشتاد و پنج
درس هشتاد و پنج از «المسألة الثالثة، فی انقسام الماهیة الی البسیط و المرکب»، شروع شده است و تا «و الخصوص مع اعتبارهما بما مضی»،

گزیده درس هشتاد و شش
درس هشتاد و شش از «قال: و کما تتحقق الحاجة فی المرکب فکذا فی البسیط»، شروع شده است و تا «و تحقق باعتباره الحاجة لکل واحد منهما ال

گزیده درس هشتاد و هفت
درس هشتاد و هفت از «قال: و هما یقومان بانفسهما و قد یفتقران الی المحل»، شروع شده است و تا «و الصورة المحتاجة فی تشخصها الی الماد

گزیده درس هشتاد و هشت
درس هشتاد و هشت از «قال: و هی قد تتمیّز فی الخارج و قد تتمیّز فی الذهن»، شروع شده است و تا «تعرض لمقابل الواحدة اعنی الکثرة/ ص 1

گزیده درس هشتاد و نُه
درس هشتاد و نُه از «المسألة الحادیة عشرة، فی البحث عن التقابل ... اذا ثبت هذا فنقول: المتقابلان امّا ان یؤخذا/ ص 160»، شروع شده

گزیده درس نود
درس نود از «الفصل الثالث: فی العلة و المعلول»، شروع شده است و تا «و فی هذا الفصل مسائل»، ادامه دارد. مباحث مربوط به فصل‌های اوّل و دوّم

گزیده درس نود و یک
درس نود و یک از «المسألة الاولی، فی تعریف العلة و المعلول»، شروع شده است و تا «فالاول فاعل و الثانی غایة»، ادامه دارد. در درس قبلی

گزیده درس نود و دو
درس نود و دو از «المسألة الاولی، فی احکام العلة الفاعلیة»، شروع شده است و تا «و ان کان موجباً لم یجب فیه ذلک»، ادامه دارد. این مسئل

گزیده درس نود و سه
درس نود و سه از «قال: و لا یجوز بقاء المعلول بعده و ...»، شروع شده است و تا «کالحرکة المعدّة للوصول و الحرارة»، ادامه دارد. بحث در

گزید درس نود و چهار
درس نود و چهار از «قال: و مع وحدته یتّحد المعلول»، شروع شده است و تا «بررسی حاشیه استاد حسن‌زاده ذیل عبارت قال: و مع وحدته یتّحد ا

گزیده درس نود و پنج
درس نود و پنج از «قال: و مع وحدته یتّحد المعلول»، شروع شده است و تا «من الامور الاعتباریة استحالت هذه القسمة علیها»، ادامه دارد. ب

گزیده درس نود و شش
درس نود و شش از «قال: ثم تعرض الکثرة باعتبار کثرة الاضافات»، شروع شده است و تا «کل شئ و هو کما تری/ حاشیه/ ص 173»، ادامه دارد. بحث

گزیده درس نود و هفت
درس نود و هفت از «فإن صدر عن فاعل اثران .../ حاشیه/ص 173-174»، شروع شده است و تا «لانّها امور اعتباریة و مساویة لغیرها و لا تکون ش

گزیده درس نود و هشت
درس نود و هشت از «قال: و هذا الحکم ینعکس علی نفسه»، شروع شده است و تا «و الاّ جاء الدور المحال»، ادامه دارد. بحث در باره‌ی این بود

گزیده درس نود و نُه
درس نود و نُه از «المسألة الرابعة، فی ابطال التسلسل»، شروع شده است و تا «و فی هذا الوجه عندی نظر»، ادامه دارد. مسئله چهارم در بار

گزیده درس صد
درس صد از «قال: و للتطبیق بین جملة قد فُصِل منها ...»، شروع شده است و تا «لانّ مازاد علی المتناهی بمقدار متناه فهو متناه»، ادامه دارد. ای

گزیده درس صد و یک
درس صد و یک از «قال: و لانّ التطبیق باعتبار النسبتین بحیث یتعدّد کل واحد منها ...»، شروع شده است و تا «و ذلک الجزء محتاج الی ما لا ی

گزیده درس صد و دو
درس صد و دو از «المسألة الخامسة، فی متابعة المعلول للعلة فی الوجود و العدم»، شروع شده است و تا «فتحرکت العضلات الی الفعل فوجد/ ص 188

103 تناهی قوای جسمانی - استاد: شیخ حسن میلانی

گزیده درس صد و چهار
درس صد و چهار از «قال: اما القوة الحیوانیة المحرکة فغایتها الوصول ...»، شروع شده است و تا «قال: ربناالذی اعطی کلّ شئ خلقه ... /حاش

گزیده درس صد و پنج
درس صد و پنج از «و فی الارض قطع متجاورات و جنات من اعناب و زرع و نخیل .../حاشیه/ص202»، شروع شده است و تا «فهذا وجه الخلق یهتف بانّ

گزیده درس صد و شش
درس صد و شش از «و فی الارض قطع متجاورات و جنات من اعناب و زرع و نخیل .../حاشیه/ص202»، شروع شده است و تا «تا آخر حاشیه ... /حاشیه/ ص

گزیده درس صد و هفت
درس صد و هفت از «المسألة السادسة عشرة، فی اقسام العلّة»، شروع شده است و تا «او ما یترکب منهما و هو الجسم/ ص 215»، ادامه دارد. استاد

گزیده درس صد و دو هشت
درس صد و هشت از «اقول: هذه قسمة الجوهر الی انواعه، فانّ الجوهر إمّا أن یکون ...»، شروع شده است و تا «او لما لایتناهی و هو المطلو

گزیده درس صد و نُه
درس صد و نُه از «الفصل الثانی فی الاجسام»، شروع شده است و تا «مع اعتدال الفعلیین او الیابس معه/ ص 254»، ادامه دارد. استاد میلانی مس

گزیده درس صد و ده
درس صد و ده از «الفصل الثالث فی بقیة الاحکام الاجسام»، شروع شده است و تا «المسألة السادسة، فی انّ الاجسام حادثة/ ص 259»، ادامه دارد.

گزیده درس صد و یازده
درس صد و یازده از «المسألة السادسة، فی انّ الاجسام حادثة»، شروع شده است و تا «جواز العدم علی الحرکة و السکون فیستحیل قدمهما»، ادا

گزیده درس صد و دوازده
درس صد و دوازده از «قال: و امّا تناهی جزئیاتها فلأنّ وجود ما لا یتناهی»، شروع شده است و تا «اذ لا یلزم من حدوث کل فرد حدوث المجم

گزیده درس صد و سیزده
درس صد و سیزده از «الثانی: انّها قابلة للزیادة و النقصان فتکون متناهیة ...»، شروع شده است و تا «انّا بدّک اللازم یا موسی .../حاشی

گزیده درس صد و چهارده
درس صد و چهارده از «والامر ارفع من المباحث العادیة .../حاشیه/ص262»، شروع شده است و تا «فالاعراض عنها أنسب بالتعلیقة علی الکتاب»،

گزیده درس صد و پانزده
درس صد و پانزده از «الرابع: انّ کل حادث یوصف باضافتین هما ...»، شروع شده است و تا «لکن الحدوث اختص بوقت الاحداث لانتفاء ...»، اد

گزیده درس صد و شانزده
درس صد و شانزده از «فالاوقات التی یطلب فیها الترجیح معدومة ...»، شروع شده است و تا «وقت وجوده دون ماقبله و ما بعده لا لأمر»، ادا

گزیده درس صد و هفده
درس صد و هفده از «الثالث: انّه لم لا یجوز اختصاص بعض الاوقات ...»، شروع شده است و تا «امّا لقدیم فیلزمه قدمه او لحادث فیتسلسل»، اد

گزیده درس صد و هجده
درس صد و هجده از «قال: والمادة منفیة. اقول: هذا جواب عن الشبهة الثانیة و ...»، شروع شده است و تا «و الجواب ما تقدم من انّ السبق لا

گزیده درس صد و نوزده
درس صد و نوزده از «الفصل الرابع، فی الجواهر المجردة»، شروع شده است و تا «و إلی الفلک الأخیر التاسع و هو فلک القمر»، ادامه دارد. م

گزیده درس صد و بیست
درس صد و بیست از «و استدلوا علی اثبات الجواهر المجرّدة التی»، شروع شده است و تا «و هی مغایرة لما تقع المشارکة به و التبدّل فیه/ ص

گزیده درس صد و بیست و یک
درس صد و بیست و یک از «المسألة الخامسة، فی تجرّد النفس/ ص 277»، شروع شده است و تا «لامتناع صدور اکثر من فعل واحد عن قوة واحدة

گزیده درس صد و بیست و سه
درس صد و بیست و سه از «أذا عرفت هذا فنقول: المتصل انّا قارّ الذات و هو ...»، شروع شده است و تا «لا یعتبر فصله بسبب الزیادة و

گزیده درس صد و بیست و چهار
درس صد و بیست و چهار از «قال: و انواعُ متصلة قد تکون تعلیمیة»، شروع شده است و تا «لا باعتبار لحوق طبیعة بها بل لذاتها»، ادا

گزیده درس صد و بیست و پنج
درس صد و بیست و پنج از «قال: و هما اعتباریان/ ص 307»، شروع شده است و تا «و ربّما کان الشئ حالا ثم صار بعینه ملکةً/ ص 327»، ا

گزیده درس صد و بیست و شش
درس صد و بیست و شش از «المسألة الثانیة عشرة، فی البحث عن العلم بقول مطلق»، شروع شده است و تا «فلا یلزم أن یکون متعقلاً له»، ا

گزیده درس صد و بیست و هفت
درس صد و بیست و هفت از «قال: و حلول المثال مغایرٌ»، شروع شده است و تا «فلا یتحقق علم الشئ بذاته/ ص 332»، ادامه دارد. این بحث

گزیده درس صد و بیست و هشت
درس صد و بیست و هشت از «و الجواب عن الاول انّ العلم انّما یستدعی الصورة ...»، شروع شده است و تا «و منه ما لیس احدهما کعلم وا

گزیده درس صد و بیست و نُه
درس صد و بیست و نُه از «قال: و ضروری اقسامه ستة، و مکتسب»، شروع شده است و تا «باعتبار وسط لا ینفک الذهن عنه»، ادامه دارد. اش

گزیده درس صد و سی
درس صد و سی از «قال: و واجبٌ و ممکنٌ»، شروع شده است و تا «فانّ العقل یجوز تقدّم الحکایة علی المحکی»، ادامه دارد. برای علم تقسیماتی ذ

گزیده درس صد و سی و یک
درس صد و سی و یک از «قال: فزال الدور»، شروع شده است و تا «و هو ضعیف لعدم الملازمة بین التلازم و الاتحاد»، ادامه دارد. بحث در ای

گزیده درس صد و سی و سه
درس صد و سی و سه از «المسئلة الثانیة و العشرون، فی النظر و احکامه»، شروع شده است و تا «لکلّ من حصل له سلامة الجزئین/ ص 344»، اد

گزیده درس صد و سی و پنج
درس صد و سی و پنج از «قال: و لا حاجة الی المعلم/ ص 345»، شروع شده است و تا «انّما هو الاجزاء المادیة خاصة»، ادامه دارد. گرچند

گزیده درس صد و سی و شش
درس صد و سی و شش از «قال: و شرطه عدم الغایة و ضدِّها و حضورها»، شروع شده است و تا «و لا یجب سمعاً خاصة و الاّ لم یجب، والتالی ب

گزیده درس صد و سی و هفت
درس صد و سی و هفت از «بیان الشرطیة انّ النظر أذا لم یجب الاّ بالسمع ...»، شروع شده است و تا «فکان الالزام عائداً علی الاشاعرة

گزیده درس صد و سی و هشت
درس صد و سی و هشت از «قال: و ملزوم العلم دلیل و الظن امارة»، شروع شده است و تا «و ابقاء الدلیل العقلی علی مقتضاه»، ادامه دارد.

گزیده درس صد و سی و هشت
درس صد و سی و هشت از «قال: و ملزوم العلم دلیل و الظن امارة»، شروع شده است و تا «و ابقاء الدلیل العقلی علی مقتضاه»، ادامه دارد.

گزیده درس صد و سی و نُه
درس صد و سی و نُه از «قال: و هو قیاس و قسیماه»، شروع شده است و تا «و انّما انساق الکلام الیه هنا/ ص 352»، ادامه دارد. مرحوم خو

گزیده درس صد و چهل
درس صد و سی و چهل از «قال: و التعقل و التجرد متلازمان لاستلزام انقسام ...»، شروع شده است و تا «و هی فلا یلزم ما ذکر من المحال»، ادا

گزیده درس صد و چهل و یک
درس صد و چهل و یک از «المسألة الثالثة و العشرون، فی احکام القدرة»، شروع شده است و تا «هذا ما خطر لنا فی تفسیر هذا الکلام»، ادا

گزیده درس صد و چهل و دو
درس صد و چهل و دو از «قال: و لا یتّحد وقوع المقدور مع تعدّد القادر»، شروع شده است و تا «عبّر المتقدمون عنها بعبارات مختلفة کال

گزیده درس چهل و سه
درس صد و چهل و سه از «المسألة التاسعة، فی مقولتی الفعل و الانفعال»، شروع شده است و تا «هذا الحکم المحکم نتیجة ادلة تجرّدها مطلقاً/

گزیده درس صد و چهل و چهار
درس صد و چهل و چهار از «المسألة التاسعة، فی مقولتی الفعل و الانفعال/ ص 389»، شروع شده است و تا «قال: و الظلمة عدمُ ملکةٌ/ حا

گزیده درس صد و چهل و پنج
درس صد و چهل و پنج از «اقول: تنقسم الحروف الی قسمین/ حاشیه/ ص 323»، شروع شده است و تا «قال: منها العلم وهو امّا تصور او تصدیق

گزیده درس صد و چهل و شش
درس صد و چهل و شش از «قال: و لابد فیه من الانطباع/ ص 328»، شروع شده است و تا «بمعنی الشبح و الشکل و نحوهما، فتدبّر/ حاشیه/ ص 3

گزیده درس صد و چهل و هفت
درس صد و چهل و هفت از «المقصد الثالث فی اثبات الصانع تعالی و صفاته و آثاره و فیه فصول»، شروع شده است و تا «فلهذا اختارها المص

گزیده درس صد و چهل و هشت
درس صد و چهل و هشت از «المقصد الثالث فی اثبات الصانع تعالی و صفاته و آثاره و فیه فصول»، شروع شده است و تا «فلهذا اختارها المص

گزیده درس صد و چهل و نُه
درس صد و چهل و نُه از «المقصد الثالث فی اثبات الصانع تعالی و صفاته و آثاره و فیه فصول»، شروع شده است و تا «و ثبوت واسطة بین ذ

گزیده درس صد و پنجاه
درس صد و پنجاه از «قال: و یمکن عروضُ الوجوب و الامکان ...»، شروع شده است و تا «القدرة لاتتعلق بالوجود فی الاستقبال فی الحال بل فی

گزیده درس صد و پنجاه و یک
درس صد و پنجاه و یک از «قال: و انتفاء الفعل لیس فعلَ الضدّ»، شروع شده است و تا «اذا لم یوجد داعٍ لقادر آخر الی ایجاده»، ادام

گزیده درس صد و بیست و دو
درس صد و بیست و دو از «الفصل الخامس، فی الاعراض»، شروع شده است و تا «ولا اولویة لاحدهما دون الآخر»، ادامه دارد. فصل پنجم در ب

گزیده درس صد و بیست و دو
درس صد و بیست و دو از «الفصل الخامس، فی الاعراض»، شروع شده است و تا «ولا اولویة لاحدهما دون الآخر»، ادامه دارد. فصل پنجم در ب

گزیده درس صد و پنجاه و یک
درس صد و پنجاه و یک از «قال: و انتفاء الفعل لیس فعلَ الضدّ»، شروع شده است و تا «اذا لم یوجد داعٍ لقادر آخر الی ایجاده»، ادام

گزیده درس صد و پنجاه و دو
درس صد و پنجاه و دو از «المسألة الثانیة، فی انّه تعالی عالم»، شروع شده است و تا «و الله تعالی عالم بذاته علی ما تقدّم فهو عا

گزیده درس صد و پنجاه و سه
درس صد و پنجاه و سه از «الوجه الثالث: أنّ کلّ موجود سواء ممکن علی مایأتی فی باب ...»، شروع شده است و تا «من حیث انّها معلومة

گزیده درس صد و پنجاه و چهار
درس صد و پنجاه و چهار از «قال: و لا یستدعی العلمُ صوراً مغایرة للمعلومات عنده ...»، شروع شده است و تا «لزمت باعتبار حصول ص