درس شصت و سه از «قال: و سلبه لا یقتضی تمیزها و ثبوتها ...»، شروع شده است و تا «و یقال إنّها موجودة فی الاعیان بالعرض»، ادامه دارد. اشاره شد که صفات و اعراض خارجیه، مانند حرارت و رنگها را به جوهری که داده میشود باید قبلاً موجود باشد. امّا، در صفت وجود چنین لازمهیی وجود ندارد و چنانچه چنین لازمهیی داشته باشد، لازمهاش تسلسل است. همانطور اگر سلب کنیم، لازم نیست که ماهیت در خارج ثبوت و تمیّز داشته باشد تا بتوان سلب وجود بکند. قبلاً به موارد زیادی اشاره گردید که آنها از معقولات ثانیه هستند و دو مورد از آنها که در اینجا ذکر شده، حمل و وضع میباشد. در حقیقت حمل و وضع و موضوع و محمول بودن از موصوفات عقلی است و چیز دیگری نیست که در کنار ذات انسان که کاتب است قرار داشته باشد. لذا، اینها از معقولات ثانیهاند و به تشکیک گفته میشود که در نسبتها شدت و ضعف وجود دارد. در ادامه استاد به سراغ مسئله سی و نهم میرود. این مسئله در بارهی تقسیم وجود به ما بالذّات و به ما بالعرض بحث میکند. منظور از «ما بالعرض» در اینجا وجود اعراض نیست؛ بلکه منظور همان عرض عقلی است که برخی چیزها وجود ذاتی خارجی دارند، مانند سنگها و رنگها و برخی از چیزها در خارج وجود ندارند، مانند خود موجود بودن که جزء اوصاف عقلی هستند.
کلیدواژه: تقسیم وجود به ما بالذّات و ما بالعرض.
يتم استخدام ملفات تعريف الارتباط والتقنيات المشابهة على مواقعنا لتخصيص المحتوى والإعلانات. يمكنك العثور على مزيد من التفاصيل وتغيير إعداداتك الشخصية أدناه. بالنقر على موافق، أو بالنقر على أي محتوى على مواقعنا، فإنك توافق على استخدام هذه الملفات والتقنيات المشابهة.
إعدادات الخصوصية
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.