گزیده درس صد و شصت و پنج
گفته شد که مرحوم شیخ انصاری در ارتباط با قاعده فراغ و تجاوز، بعد از اینکه روایات مسئله را به صورت مستوفا بررسی کرد، فرمود که تمام ابعاد و زوایای قاعده فراغ و تجاوز را در ضمن هفت مسئله جداگانه و مستقل تبیین میکنیم. تا هنوز از این مواضع هفتگانه، دو موضع مورد بررسی قرار گرفته که اولین آن متعلق شک و دومین آن مربوط به محل بود. سومین موضعی که مرحوم شیخ دنبال میکند، سخن از «غیر» است؛ به این معنا که تجاوز از محل و دخول در غیر باشد، در اینجا مقصود از این «غیر» در روایات و قاعده فراغ و تجاوز چیست و از جمله اینکه در این روایت آمده است: «کلُّ شَیئ شَکَّ فیه و قَد جَاوَزَهُ و دَخَلَ فی غَیرِه؟» در مجموع مرحوم شیخ در موضع سوم، دو پرسش اساسی را مطرح میکند و به آن دو جواب میدهد. سئوال اوّل این است که آیا دخول در غیر لازم است یا اینکه صرف تجاوز از محل کفایت میکند؟ دوّمین سئوال، بر فرض اینکه دخول در غیر لازم باشد، آن غیر باید دارای کدام شرایط و اوصاف باشد؟ ایشان به هر دو سئوال جواب مثبت میدهد و در پاسخ به هر دو سئوال میفرماید که دخول در غیر لازم است و غیر هم باید از اجزای رکنی باشد. البته باید توجه کرد که در ارتباط با موضع سوم، چهار قول در مسئله وجود دارد: قول اوّل صرف تجاوز کافی است؛ قول دوّم دخول در غیر لازم است ولی غیر عمومیت دارد؛ قول سوم (قول شیخ) دخول در غیر لازم است ولی این غیر عمومیت ندارد و باید از اجزای رکنی باشد و اجزای عادی در این مسئله کفایت نمیکند؛ قول چهارم، قول به تفصیل است.
کلیدواژه: بررسی تعارض استصحاب با برخی قواعد فقهیه.
Cookies and similar technologies are used on our sites to personalize content and ads. You can find further details and change your personal settings below. By clicking OK, or by clicking any content on our sites, you agree to the use of these cookies and similar technologies.
GDPR
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.