گزیده درس سی و سه
استاد در این جلسه روایات باب «سؤال العالم و تذاكره» را ترجمه و تبیین میکند. مرحوم کلینی در این باب نُه روایت ذکر نموده است که اولین روایت آن، از امام صادق (ع) میباشد و در آن بر اهمیت پرسش تاکید دارد. یکی از اصحاب و یاران آن حضرت در بارهی جنب شدن مرد آبلهدار میپرسد و امام (ع) جواب میدهد. در روایت دوّم، امام صادق (ع) به حمران راجع به سؤالي كه كرده بود؛ فرمود: همانا مردم هلاك شدند چون نپرسيدند. در روایت سوم، کلیدِ قفل علم را پرسش میداند و در روایت چهارم، امام صادق (ع) رسیدن به یک مسئله و دست یافتن به یک چیز را از رهگذر فهم و پرسش میداند: «لاَ يَسَعُ اَلنَّاسَ حَتَّى يَسْأَلُوا وَ يَتَفَقَّهُوا وَ يَعْرِفُوا إِمَامَهُمْ وَ يَسَعُهُمْ أَنْ يَأْخُذُوا بِمَا يَقُولُ وَ إِنْ كَانَ تَقِيَّةً: مردم به چيزى دسترسى پيدا نمىكنند جز اينكه بپرسند و بفهمند و امام خود را بشناسند و بر آنها رواست كه هرچه امام گويد به آن عمل كنند گرچه از روى تقيّه باشد.» در روایت پنجم و ششم، پیامبر گرامی اسلام بر اهمیت پرسش و گفتگوی علمی نسبت مسایل دینی تاکید میکند و در روایت هفتم، امام باقر (ع) مذاکره و گفتگوی علمی را باعث زنده علم میداند و در حدیث نهم میفرماید: گفتگوى علمى درس است، و درس نمازى نيكو است. حدیث هشتم از پیامبر اسلام است و حضرت در این روایت، حدیث را صیقل دلها میداند: «تَذَاكَرُوا وَ تَلاَقَوْا وَ تَحَدَّثُوا فَإِنَّ اَلْحَدِيثَ جِلاَءٌ لِلْقُلُوبِ إِنَّ اَلْقُلُوبَ لَتَرِينُ كَمَا يَرِينُ اَلسَّيْفُ جِلاَؤُهَا: با يكديگر مذاكره، ملاقات و گفتگو كنيد؛ زيرا حديث صيقل دلهاست، همانا دلها مانند شمشير زنگار مىگيرد و صيقل آنها حديث است.»
کلیدواژه: کتاب فضیلت علم، باب «سؤال العالم و تذاكره» (روایات 1 ـ 9).