گزیده درس هفتاد و چهار
تقسیم سوم برای قضیه حملیه، تقسیم قضایا به مطلقه و موجهه است. قبل از اینکه به این تقسیمبندی و اقسام آن پرداخته شود، نیاز به ذکر یک مقدمه است. اگر چنانچه هر شئ را درنظر بگیریم وجود برای او از سه حال خارج نیست یا وجود برای او ضرورت دارد یا اینکه وجود برای او ممتنع یا اینکه وجود برای او ممکن است. به عبارت دیگر، اشیاء سه قسم است: 1. واجبالوجود 2. ممتنعالوجود 3. ممکنالوجود. با توجه به این مسئله، وقتی در قضیه حملیه، محمول را با موضوع درنظر بگیرم یکی از سه فرض را خواهدداشت: یا محمول برای موضوع ضرورت دارد که نسبت در اینجا «ضرورت» است یا محمول برای موضوع ممتنع است که نسبت در اینجا «امتناع» است یا محمول با موضوع را باهم میسنجیم قابلیت اتصاف و عدم اتصاف دارد که نسبت میان آن دو «امکان» است و بالاخره هر یک از وجوب، امتناع و امکان، ماده قضیه نامیده میشود. جهت در قضیه، عبارت است از آنچه در قضیه در بارهی کیفیت نسبت میان موضوع و محمول بیان شده است. مرحوم مظفر در ادامه راجع به امکان خاص میپردازد که هر دو ضرورت را سلب میکند که انسان در خارج یا کاتب است یا کاتب نیست.
کلیدواژه: موجهات و امکان خاص.
Cookies and similar technologies are used on our sites to personalize content and ads. You can find further details and change your personal settings below. By clicking OK, or by clicking any content on our sites, you agree to the use of these cookies and similar technologies.
GDPR
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.