گزیده درس هفتاد و چهار
در این درس استاد در ابتدا راجع به دو نکته مهم در بارهی تنبیهات استصحاب بحث میکند و بعد از آن وارد تنبیه سوم میشود. در تنبیه سوم، بازهم بحث راجع به مستصحب است. در حقیقت مستصحبی که موضوع استصحاب قرار میگیرد، گاهی ممکن است دلیلی که بر مستصحب دلالت میکند، حکم عقل باشد و گاهی ممکن است که یک دلیل شرعی باشد. بنابراین در تنبیه سوم بحث در بارهی اقسام دلیل است که مستصحب را برای فقیه ثابت میکند. به عبارت دیگر، قضایا و گزارههای شرعی مستصحب گاهی شرعی محض است و دلیل آن روایاتی است که از معصومان رسیده است. گاهی ممکن است که گزارهای فقهی یک گزاره عقلی باشد که مستند آن حکم عقل باشد مثل اینکه حکم شود که رد امانت به صاحب امانت واجب است. اگر چنانچه دلیل بر مستصحب، دلیل شرعی باشد این قسم از بحث خارج است و در تنبیه سوم نمیگنجد؛ ولی چنانچه دلیل اثبات مستصحب عقلی باشد، این قسم در تنبیه سوم قابلگنجاندن است. لذا، بحث در این است که آیا اطلاقات استصحاب، گزارههای عقلی را شامل میشود یا نه؟ در تنبیه سوم همین سئوال مورد بررسی قرار میگیرد و به آن جواب داده میشود.
کلیدواژه: بررسی تنبیه سوم.