گزیده درس صد و هشتاد و شش
ششمین امری را که مرحوم شیخ انصاری برای تکمیل مباحث مربوط به اصل صحت مورد توجه قرار داده، تقدیم اصل صحت بر استصحاب است. در واقع این مسئله همان موضوع اصلی است که مرحوم شیخ وارد مبحث اصل صحت گردید. در درس گذشته به این نکته اشاره گردید که گاهی برخی قواعد فقهی در تعارض با اصل استصحاب قرار میگیرد، آیا در این موارد استصحاب مقدّم است یا اینکه قواعد فقهی مقدم میباشند؟ در گذشته گفته شد که در دوران امر میان قاعده فراغ و تجاوز و استصحاب یا در دوران امر میان قاعد ید و استصحاب، این دو قاعده مقدم بر استصحاب است. حالا بحث در این است که میان استصحاب و اصل صحت تعارض واقع شود، کدام یکی مقدم است؟ مرحوم شیخ انصاری به این سئوال جواب میدهد. از نظر ایشان، استصحاب به صورت مطلقا بر اصل صحت مقدم است و عین همان نظری را در اینجا معتقد است که در دو فاعده ید و فراغ اظهار نمود. مرحوم شیخ این بحث را به صورت مفصل تبیین میکند و همانطوری که میدانیم خود استصحاب هم برای خودش اقسام و انواعی دارد. در مجموع ایشان استصحاب را به دو قسم حکمی و موضوعی تقسیم میکند که هر کدام از آنها تعریف و ویژگیهای خاص خود را دارند. البته مرحوم شیخ به این نکته هم توجه کرده است که اگر اصل صحت از امارات باشد، در آن صورت به طور مطلق بر استصحاب مقدم است. با توجه به اقسام استصحاب و همچنین دو مبنایی که در مورد اصل صحت (اماره یا اصول عملی بودن اصل صحت) مرحوم شیخ این بحث را دنبال کرده است.
کلیدواژه: بررسی تنبیه ششم، تعارض اصل صحت و استصحاب.