گزیده درس صد و هفتاد و هشت
بحث در تنبیه دوّم است که استاد از درس گذشته وارد بررسی آن گردید. همانگونه که قبلاً گفته شد محتوای این تنبیه را کلام مرحوم محقق ثانی راجع به اصل صحت تشکیل میدهد که ایشان در این مسئله قایل به تفصیل میباشد. به این معنا، بر اساس دیدگاه آن مرحوم اصل صحت در صورتی جاری میشود که ارکان عقد کامل باشد سپس ارکان عقد را هم توضیح میدهد که عبارت از اهلیت متعاقدین (متبایعین)، وجود شرایط و صحت عقد است. چنانچه این سه رکن در معامله تمام باشد، در مسایل دیگری شک ایجاد شود، اصل صحت جاری میشود. مرحوم شیخ انصاری بعد از اینکه عباراتی از محقق و علامه نقل میکند، در ادامه به این مسئله اشاره مینماید که در عبارات آنها نوعی تضاد و تناقض دیده میشود. علت تناقض این است که آن دو اصل صحت را در بیع قبول کرده؛ ولی در ضمانت منکر شدهاند. آنگاه مرحوم شیخ بر این تناقض اشکال میکند که با کدام دلیل اصل صحت در بیع را پذیرفته شده و در ضمانت مورد قبول واقع نشده است؟ بعد از اینکه مرحوم شیخ این اشکال را مطرح میکند سپس بدنبال تقویت این اشکال میرود و به سخن شاگرد علامه، مرحوم قطبالدین استناد مینماید. در ادامه مرحوم شیخ دیدگاه خود را بیان میکند و خلاصه نظرشان این است که ایشان میان ارکان و غیر ارکان تفاوت نمیگذارد و در واقع این نظر در مقابل نظر محقق ثانی قرار دارد.
کلیدواژه: بررسی تنبیه دوّم، اصل صحت.