گزیده درس صد و بیست و یک
بحث در بارهی شکل اوّل بود و گفته شد که این شکل دو شرط دارد: ایجاب صغری و کلیت کبری. در توجیه کلیت کبری اشاره گردید که چنانچه کبری جزئی باشد، مانند آنجایی است که حد وسط تکرار نشده است. در ادامه مرحوم مظفر بازهم همانند گذشته تکرار میکند که بحث از موجهات بیفائده یا کم فائده است و بدنبال آن به ضربهای شکل اوّل میپردازد. هر قیاسی به لحاظ کلیت و جزئیت و نیز سلب و ایجاب مقدمات آن به شانزده صورت است که به هر کدام از صورتها «ضرب» گفته میشود. در قیاس اقترانی شکل اوّل، تنها چهار ضرب واجد شرائط انتاج میباشد: ضرب اول، از دو موجبه کلیه تشکیل میشود و موجبه کلیه نتیجه میدهد. ضرب دوّم، از موجبه کلیه و سالبه کلیه تشکیل میشود و سالبه کلیه نتیجه میدهد، ضرب سوم، از موجبه جزئیه و موجه کلیه تشکیل میشود و موجبه جزئیه نتیجه میدهد و شکل چهارم از موجبه حزئیه و سالبه کلیه تشکیل میشود و سالبه جزئیه نتیجه میدهد.
کلیدواژه: شکل اوّل.