گزیده درس چهل و سه
در درس گذشته یک روایت از باب «بدعت، قیاس و حکم به رأی بررسی» گردید و یک حدیث اوّل این باب راجع به حرمت بدعت در دین، نوآوری در دین و ساختن قیاسات بیان شد. استاد این درس را با ترجمه و تبیین روایت دوّم این باب آغاز میکند. این روایت از پیامبر گرامی اسلام (ع) نقل شده است که حضرت در آن، تاکید میکند عالمان باید در برابر بدعت و بدعتسازان ایستادگی نمایند و چنانچه سکوت کنند، مورد لعنت خدای متعال قرار میگیرد. «إِذَا ظَهَرَتِ اَلْبِدَعُ فِي أُمَّتِي فَلْيُظْهِرِ اَلْعَالِمُ عِلْمَهُ فَمَنْ لَمْ يَفْعَلْ فَعَلَيْهِ لَعْنَةُ اَللَّهِ: چون در امّت من بدعتها آشكار شوند، عالم باید علم خود را آشكار كند و هركس نكند لعنت خدا بر او باد.» در حدیث سوم آمده است: «هرکسی بدعتگزاری را بزرگ بشمارد، همانا وی در ویرانی اسلام کوشیده است.» در حدیث چهارم بیان شده است که راه توبه به روی بدعتگزار بسته است: «قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ (ص): أَبَى اَللَّهُ لِصَاحِبِ اَلْبِدْعَةِ بِالتَّوْبَةِ قِيلَ يَا رَسُولَ اَللَّهِ وَ كَيْفَ ذَاكَ قَالَ إِنَّهُ قَدْ أُشْرِبَ قَلْبُهُ حُبَّهَ: پیامبر بزرگ اسلام (ص) میفرماید: خدا راه توبه را بر بدعتگزار بسته است، عرض شد: یا رسولالله چطور؟ حضرت فرمود: چون دوستی آن بدعت به دل بدعتگزار نشسته است.» پیامبر اسلام (ص) در حدیث پنجم به این نکته اشاره کرده است که براى هر بدعتى كه پس از من براى نيرنگ زدن با ايمان پيدا شود، سرپرستى از خاندانم گماشته شده كه از ايمان دفاع كند و به الهام خدا سخن گويد و حق را آشكار و روشن كند و نيرنگ نيرنگبازان را رد نماید. امام علی (ع) در حدیث ششم، مبغوضترين مردم را نزد خدای متعال، دو نفر معرفی میکند: اوّل، مردي كه خدا او را به حال خودش واگذاشته و از راه راست منحرف گشته و دلباخته سخن بدعت شده است. دوّم، مردى كه نادانى را در ميان مردم نادان قماش خود قرار داده و اسير تاريكيهاى قتنه گشته و انسان نماها او را عالم گويند.
کلیدواژه: کتاب فضیلت علم، باب «البدع و الرأى و المقائيس» (روایات 2 ـ 6).